نمودار استخوان ماهی

در این مقاله به بررسی موضوع نمودار استخوان ماهی پرداخته ایم. ابتدای امر ضمن ارائه تعریفی از نمودار استخوان ماهی، چگونگی نحوه ایجاد آن را نیز مورد بررسی قرار داده ایم. در ادامه به زمان استفاده از نمودار استخوان ماهی و ۴ نوع رایج آن اشاراتی نموده ایم. در نهایت نیز مزایا و معایب نمودار استخوان ماهی را شرح داده ایم. می توان گفت با مطالعه مقاله به فهم مناسبی در زمینه نمودار استخوان ماهی دست خواهید یافت. در آخر می توانید دیدگاه ها و نظرات خود را با دیگران به اشتراک بگذارید.

مقدمه ای بر نمودار استخوان ماهی

یک نمودار استخوان ماهی، که همچنین به عنوان یک دیاگرام علت و معلول یا دیاگرام ایشیکاوا شناخته می شود، یک ابزار مفید برای شناسایی علت اصلی یک مشکل است. این به شما امکان می دهد تمام علل احتمالی که ممکن است به اثر فعلی شما کمک کنند را فهرست نمایید. این کمک بصری شکل یک اسکلت ماهی را به خود می گیرد، از این رو نام آن است. مدیران پروژه معمولاً از آنها در جلسات طوفان فکری استفاده می کنند. برای ایجاد یک دیاگرام استخوان ماهی، علل احتمالی را در سمت چپ، طبقه بندی شده بر اساس علل، سازماندهی کنید. این موارد “استخوان های” ماهی را تشکیل می دهند. در سمت راست یا سر ماهی، اثر یا مشکلی را که در حال بررسی آن هستید قرار دهید. این ساختار راهی سریع برای تجسم علل مختلف مرتبط با اثر فراهم می کند.

نمودار استخوان ماهی چیست؟

نمودار استخوان ماهی، همچنین به عنوان نمودار ایشیکاوا یا نمودار علت و معلول شناخته می‌شود، یک ابزار بصری برای طبقه‌بندی علل بالقوه یک مشکل است. این ابزار برای شناسایی ریشه‌های اصلی یک مشکل استفاده می‌شود. نمودار استخوان ماهی اساساً یک ابزار تحلیل علّی است که برای ترسیم بصری علل و زیرعلل منجر به یک مسئله یا اثر خاص طراحی شده است. نمودار استخوان ماهی که معمولاً برای تحلیل ریشه علت استفاده می‌شود، تمرین طوفان فکری با نوعی الگوی نقشه ذهنی را ترکیب می‌کند. این روش باید به عنوان یک تکنیک مورد آزمایش کارآمد برای تعیین علت و معلول باشد. نمودار استخوان ماهی در مدیریت پروژه، توسعه محصول و فرآیندهای عیب‌یابی مفید است و معمولاً برای تمرکز یک گفتگو در مورد یک مشکل استفاده می‌شود. نمودارهای استخوان ماهی در طیف گسترده‌ای از صنایع استفاده می‌شوند. به عنوان مثال، صنایع مراقبت بهداشتی، آموزش و خدمات از نمودارهای استخوان ماهی برای اهداف مختلفی مانند بهبود فرآیند و رسیدگی به مسائل خدمات مشتری استفاده می‌کنند.
پس از اینکه گروه تمام علل احتمالی یک مشکل را طوفان فکری کرد، تسهیل‌کننده به گروه کمک می‌کند تا علل بالقوه را بر اساس سطح اهمیت آن‌ها رتبه‌بندی کرده و یک سلسله‌مراتب ترسیم کند. نام این نمودار از طراحی آن گرفته شده است که شبیه به اسکلت ماهی است. نمودارهای استخوان ماهی معمولاً از راست به چپ کار می‌شوند، و هر “استخوان” بزرگ ماهی به استخوان‌های کوچکتر تقسیم می‌شود که هر کدام حاوی جزئیات بیشتری هستند. دکتر کاورو ایشیکاوا (Kaoru Ishikawa)، یک متخصص کنترل کیفیت ژاپنی، به عنوان مخترع نمودار استخوان ماهی شناخته می‌شود که به کارمندان کمک می‌کند تا از راه‌حل‌هایی که صرفاً به علائم یک مشکل بسیار بزرگ‌تر رسیدگی می‌کنند، اجتناب کنند. ایشیکاوا این نمودار را در دهه ۱۹۶۰ در کشتی‌سازی کاوازاکی به عنوان بخشی از یک عملیات فرآیند مدیریت کیفیت پیشگام کرد. نمودارهای استخوان ماهی یکی از هفت ابزار کیفیت اساسی محسوب می‌شوند و در مرحله “تحلیل” رویکرد DMAIC (Define, Measure, Analyze, Improve, Control) شش سیگما برای حل مسئله استفاده می‌شوند. یکی از معروف‌ترین کاربردهای نمودار ایشیکاوا نه برای یافتن علل مشکلات موجود، بلکه در مرحله طراحی برای پیشگیری از مشکلات بود. خودروسازی مزدا (Mazda) از نمودارهای ایشیکاوا برای طراحی خودروی اسپرت میاتا Miata (MX5) استفاده کرد. جزئیاتی مانند طراحی درب‌های خودرو، به گونه‌ای که رانندگان بتوانند در حین رانندگی بازوی خود را روی آن قرار دهند، در نظر گرفته شد. شرکت‌هایی مانند سامسونگ (Samsung)، اپل (Apple) و سونی (SONY) برای تضمین کیفیت بالای محصولات خود از ابزارهای مختلفی از جمله نمودار استخوان ماهی استفاده می‌کنند.

بیشتر بخوانید: مدیریت پروژه

چگونه یک نمودار استخوان ماهی ایجاد کنیم؟

نمودارهای استخوان ماهی معمولاً در طول یک جلسه تیم ایجاد می‌شوند و روی یک وایت‌برد ترسیم می‌شوند. برای ایجاد دیاگرام استخوان ماهی خود از ابتدا، مراحل زیر را دنبال کنید:

• بیان مسئله

   بیان مسئله، اثر یا مشکلی است که شما در حال بررسی آن هستید و در یک کادر با یک فلش به سمت راست صفحه فلیپ‌چارت قرار می‌گیرد، گویی سر ماهی را تشکیل می‌دهد. همه اعضای تیم در مورد تعریف مشکل توافق می‌کنند.

• دسته‌های علت اصلی را تعریف کنید.

   اسکلت نمودار استخوان ماهی خود را با دسته‌های علت اصلی تشکیل دهید که به ستون فقرات متصل می‌شوند. برای یافتن این دسته‌ها، یک جلسه طوفان فکری با تیم خود برگزار کنید. تعداد دسته‌هایی که ایجاد می‌کنید بسته به صنعت شما و مشکلی که در حال حل آن هستید متفاوت خواهد بود. به عنوان مثال، اگر در صنعت تولید کار می‌کنید، دسته‌های علت اصلی شما ممکن است شامل کارکنان/افراد، تجهیزات و ماشین‌آلات، فرآیندها و رویه‌ها، مواد، عوامل محیطی و روش‌های اندازه‌گیری باشد.

• طوفان فکری برای علل

   اکنون که دسته‌های علت اصلی شما در جای خود قرار دارند، وقت آن است که برای علل احتمالی طوفان فکری کنید. می‌توانید از دسته‌ها به عنوان راهی برای تولید ایده‌ها استفاده نمایید یا فقط هر تعداد علتی را که می‌توانید به عنوان یک تیم فکر کنید، فهرست نمایید.

• دسته‌بندی علل

   از لیست علل خود عبور کنید و آن‌ها را به دسته مناسب در نمودار خود اضافه نمایید. این علل به دنده‌های نمودار شما تبدیل می‌شوند و دسته‌ها را به ستون فقرات متصل می‌کنند.

• شناسایی علل فرعی

   برای هر علت شناسایی شده، با پرسیدن سوالات مؤثری مانند “چرا این اتفاق می‌افتد؟” عمیق‌تر شوید. این باعث ایجاد لایه‌هایی از شاخه‌ها یا “استخوان‌ها” در نمودار می‌شود.

• شناسایی علل ریشه‌ای

   مرحله نهایی شناسایی علل ریشه‌ای اثر یا مشکل در بیان مسئله است. برای انجام این کار، به عللی که بیشتر ظاهر می‌شوند و در بیش از یک دسته وجود دارند، نگاه کنید.

هنگامی که یک مشکل که نیاز به مطالعه بیشتر دارد شناسایی شد، تیم‌ها می‌توانند مراحل زیر را برای ایجاد نمودار طی کنند:

• سر ماهی: با نوشتن مشکل در قالب یک جمله و کشیدن یک کادر اطراف آن، سر ماهی ایجاد می‌شود. سپس یک فلش افقی در سراسر صفحه کشیده خواهد شد که نوک آن به سمت سر است. این به عنوان ستون فقرات ماهی عمل می‌کند.
  
• استخوان‌های اصلی: حداقل چهار دسته کلی از علل که ممکن است به مشکل کمک کنند را تعریف نمایید. برخی از دسته‌های عمومی برای شروع ممکن است شامل روش‌ها، مهارت‌ها، تجهیزات، افراد، مواد، محیط یا اندازه‌گیری‌ها باشد. سپس این علل با فلش‌هایی از ستون فقرات منشعب می‌شوند و استخوان‌های اصلی ماهی را تشکیل می‌دهند.
  
• استخوان‌های فرعی: برای هر علت اصلی، اعضای تیم باید یک جلسه طوفان فکری داشته باشند تا هر گونه اطلاعات پشتیبان که ممکن است به علت کمک کند را توسعه دهند. 
  
• ادامه فرآیند: این فرآیند تجزیه هر علت تا زمانی که علل ریشه‌ای مشکل شناسایی شوند، ادامه می‌یابد. سپس تیم نمودار را تجزیه و تحلیل می‌کند تا زمانی که بر یک نتیجه و گام‌های بعدی توافق نمایند.

بیشتر بخوانید: شش سیگما چیست؟

چه زمانی از نمودار استخوان ماهی استفاده کنیم؟

چند دلیل وجود دارد که یک تیم ممکن است بخواهد از نمودار استخوان ماهی استفاده کند:

• شناسایی علل احتمالی یک مشکل
  
• توسعه محصولی که مشکلات موجود در پیشنهادات بازار را برطرف کند
  
• آشکار کردن گلوگاه‌ها یا نقاط ضعف در یک فرآیند تجاری
  
• جلوگیری از مشکلات تکراری یا خستگی کارکنان
  
• اطمینان از اینکه هرگونه اقدام اصلاحی مسئله را حل خواهد کرد.

هنگامی که به طور موثر استفاده می شود، یک نمودار استخوان ماهی به عنوان یک طرح آسان برای تفسیر و تحلیل علت ریشه عمل می کند. سایر مزایای استفاده از یک نمودار استخوان ماهی عبارتند از:

• شناسایی آسان نقاط تنگنا: با یک نمودار استخوان ماهی، می توانید وابستگی های متقابل را در فرآیند کسب و کار خود به صورت بصری ترسیم نمایید، که شناسایی نقاط تنگنا را آسان تر می کند. هنگامی که با ابزارهای تجزیه و تحلیل داده جفت شود، نمودارهای استخوان ماهی می توانند به شما یاری رساند تا بینش های عمیق تری در مورد ناکارآمدی های عملیاتی کسب کنید.
• رفع و حذف مشکلات تکراری: شناسایی علت اصلی یک مشکل به شما امکان می‌دهد آن را از منبعش برطرف کنید و احتمال تکرار موانع مشابه در آینده را به حداقل برسانید. این به نوبه خود، پایداری و کارایی پایدار را در عملیات کسب و کاری شما ارتقا می‌دهد.
• تصویرسازی واضح از تغییرات در استراتژی کسب‌وکار: اعمال یک نمودار استخوان ماهی در چندین تکرار یک تغییر به شما امکان می‌دهد تا پیامدهای گسترده‌تر آن تغییر را بر فرآیندهای مرتبط درک و تجسم کنید. رویکرد تکرار شونده تسهیل‌کننده تنظیمات استراتژیک در برنامه کسب و کاری شما است.
• افزایش همکاری بین تیم‌ها: نمودارهای استخوان ماهی با ارائه بستری برای طوفان فکری راه‌حل‌ها، هم‌افزایی بین اعضای تیم را تقویت می‌کنند. رویکرد مشارکتی تضمین می‌کند که همه افراد بینش‌ها و دیدگاه‌های خود را ارائه می‌دهند و منجر به درک جامع‌تر از مسائل اساسی کسب‌وکار می‌شوند.

بیشتر بخوانید: همکاری متقابل عملکردی

۴ نوع رایج نمودار استخوان ماهی

نمودارهای استخوان ماهی در انواع مختلفی وجود دارند که هر کدام برای حل یک چالش خاص طراحی شده‌اند. در اینجا برخی از نمودارهای استخوان ماهی رایج استفاده می‌شوند:

• نمودار استخوان ماهی ساده: رایج‌ترین نمودار استخوان ماهی، استخوان ماهی ساده، به شما امکان می‌دهد دسته‌های علت منحصر به سازمان یا صنعت خود را تعریف و ایجاد کنید. به عنوان مثال، هنگام تجزیه و تحلیل بازخورد منفی مشتریان، ممکن است علل را به عنوان نگرانی‌های مرتبط با محصول و خدمات طبقه‌بندی کنید.

• دیاگرام استخوان ماهی ۴S: دیاگرام استخوان ماهی ۴S، که به طور گسترده در صنعت خدمات استفاده می‌شود، علل بالقوه را به چهار بخش طبقه‌بندی می‌کند که هر کدام با حرف ‘S’ شروع می‌شوند، یعنی محیط، سیستم‌ها، مهارت‌ها و تامین‌کنندگان.

• دیاگرام استخوان ماهی ۸P: دیاگرام استخوان ماهی ۸P دارای هشت بخش علت است که هر کدام با حرف ‘P’ شروع می‌شوند: روش‌ها، سیاست‌ها، مکان، محصولات، افراد، فرآیندها، قیمت و تبلیغات:
• روش‌ها: شامل آنچه برای عملکرد شرکت شما لازم است.
• سیاست‌ها: جزئیات قوانین و مقرراتی که توسط شرکت شما تعیین شده است.
• مکان: نشان می‌دهد که شرکت شما از کجا فعالیت می‌کند.
• محصولات: نشان می‌دهد که شرکت شما چه نوع محصولاتی را می‌فروشد.
• افراد: به افرادی که برای شما کار می‌کنند اشاره دارد.
• فرآیندها: نحوه انجام وظایف در سازمان شما را توصیف می‌کند.
• قیمت: تعیین می‌کند که چقدر باید برای محصولات و خدمات خود هزینه کنید.
• تبلیغات: فعالیت‌های تبلیغاتی سالانه را ترسیم می‌کند.

در حالی که استفاده اصلی آن در صنعت خدمات است، این نوع برای کاربرد در تقریباً همه انواع مشاغل و صنایع قابل تطبیق است.

• دیاگرام استخوان ماهی ۶M: این دیاگرام استخوان ماهی خاص عمدتاً در تولید استفاده می‌شود. یکی از اولین مراحل در ایجاد یک نمودار استخوان ماهی، تعیین عواملی است که به تغییرات در یک فرآیند کمک می‌کنند. ایشیکاوا این عوامل مؤثر را به عنوان ۶M در دنیای تولید توصیف می‌کند: انسان، ماشین، روش، مواد، اندازه‌گیری و مادر طبیعت (محیط زیست). این ۶M بر تغییرات در همه فرآیندها تأثیر می‌گذارند و به عنوان شش استخوان اصلی اولیه ماهی شما عمل می‌کنند. بیایید نگاهی بیندازیم به نحوه تعریف ۶M و اینکه چگونه می‌توانند به تغییر فرآیند کمک کنند.
• نیروی انسانی: نیروی کار عملیاتی و یا عملکردی افرادی که در طراحی و تحویل یک محصول دخیل هستند. این به عنوان یک “علت” نسبتاً نادر برای یک مشکل خاص در نظر گرفته می‌شود. معمولاً اگر نیروی انسانی به عنوان علت یک اثر ناخواسته شناسایی شود، اغلب عاملی از یکی دیگر از ۶M است.
• روش: فرآیند تولید و فرآیندهای تحویل خدمات مرتبط با آن. اغلب، فرآیندها دارای مراحل، تأییدها و فعالیت‌های اضافی زیادی هستند که سهمی ندارند یا ارزش زیادی ایجاد نمی‌کنند. زمانی که فرآیندها ساده‌سازی و استانداردسازی نشده باشند، گیج‌کننده و دشوار خواهند شد.
• ماشین‌آلات: سیستم‌ها، ابزارها، تسهیلات و تجهیزات مورد استفاده برای تولید. اغلب، ماشین‌آلات، ابزارها و تسهیلات به همراه سیستم‌های پشتیبانی زیربنایی آن‌ها به دلیل مسائل فنی یا نگهداری، مدیریت نادرستی دارند یا قادر به ارائه خروجی مورد نظر نیستند.
• مواد: مواد اولیه، اجزا و مصرفی مورد نیاز برای تولید محصول نهایی مورد نظر. مواد اغلب به دلیل مشخصات نادرست، برچسب‌گذاری اشتباه، نگهداری نامناسب، تاریخ گذشته و سایر عوامل، مدیریت نادرستی می‌شوند.
• مادر طبیعت (محیط زیست): عوامل محیطی غیرقابل پیش‌بینی و غیرقابل کنترل مانند آب و هوا، سیل، زلزله، آتش‌سوزی و…. در حالی که بسیاری از عوامل محیطی قابل پیش‌بینی هستند و می‌توان آن‌ها را قابل کنترل در نظر گرفت، برخی از عوامل محیطی اجتناب‌ناپذیر وجود دارند که برخی از تسهیلات متوجه می‌شوند برای آن‌ها آماده نیستند.
• اندازه‌گیری: بازرسی‌های دستی یا خودکار و اندازه‌گیری‌های فیزیکی (فاصله، حجم، دما، فشار و…-). گاهی اوقات، اندازه‌گیری‌ها می‌تواند ناسازگار باشد و استفاده از داده‌ها برای تشکیل نتیجه‌گیری‌های قابل تکرار که به شناسایی یک علت ثابت کمک می‌کند، دشوار می‌شود.۶M اغلب به عنوان نقطه شروع برای ستون فقرات یک نمودار استخوان ماهی استفاده می‌شود (که علل بالقوه بیانیه مشکل را نشان می‌دهد). همیشه شش علت وجود نخواهد داشت، بنابراین می‌توانید آن‌ها را در صورت لزوم اضافه یا کم کنید. پس از داشتن ساختار اولیه نمودار استخوان ماهی، شما و تیم‌تان می‌توانید با هم همکاری کرده و علل مختلف مؤثر بر نتیجه نهایی را شناسایی کنید. این کار اغلب با استفاده از تکنیک ۵ چرا انجام می‌شود.

نمودار استخوان ماهی و ۵ چرا

اغلب می‌شنوید که نمودار ایشیکاوا به همراه یک ابزار تحلیل ریشه ای رایج دیگر، یعنی ۵ چرا، به طور نزدیک استفاده می‌شود. هر دو این ابزار، اگرچه از نظر نحوه اجرایشان متفاوت هستند، به شناسایی سریع علت ریشه‌ای یک مشکل و فهمیدن دلیل وقوع آن کمک می‌کنند. آن‌ها همچنین هنگام تعیین رابطه علت و معلولی یک مسئله، با تعیین علت (چرا چیزی اتفاق می‌افتد) و اثر (چه اتفاقی می‌افتد)، یکدیگر را به خوبی تکمیل می‌کنند. روش ۵ چرا، مانند نمودار استخوان ماهی، با یک بیانیه مسئله زیربنایی شروع می‌شود و سپس به پرسیدن سوال “چرا؟” پنج بار ادامه می‌دهد. هر پاسخ به یک سوال “چرا؟” اساس سوال بعدی را تشکیل می‌دهد. به عنوان مثال، اگر بیانیه مشکل شما این باشد که “ماشین من وسط جاده متوقف شد”، می‌پرسید: “چرا ماشین من متوقف شد؟” زیرا بنزین تمام شده است؛ “چرا بنزین تمام شد؟” زیرا در راه خانه بنزین نخریدم؛ “چرا بنزین نخریدم؟” زیرا پول نداشتم؛ “چرا پول نداشتم؟” زیرا همه پولم را تمام کردم؛ و … تا به علت اصلی برسید.

 نمودار استخوان ماهی و ۵ چرا چگونه با هم مرتبط هستند؟

۵ چرا می‌تواند به عنوان یک ابزار مستقل یا همراه با یک نمودار استخوان ماهی استفاده شود. هنگام استفاده از آن با یک نمودار استخوان ماهی، پس از تعیین علل اصلی (معمولاً ۶M)، می‌توانید از ۵ چرا برای حفاری در علل ریشه‌ای مختلفی که شاخه‌های فرعی هر شاخه را تشکیل می‌دهند، استفاده کنید. پرسیدن “چرا؟” اساساً همان چیزی است که جلسه طوفان فکری شما هنگام ایجاد یک نمودار استخوان ماهی شامل می‌شود. وقتی می‌پرسید چرا یک علت اتفاق افتاده است، آن را به عنوان یک شاخه از دسته مناسب می‌نویسید.

به عنوان مثال، فرض کنید نمودار استخوان ماهی شما یک زیرعلت “نورپردازی” در دسته “مادر طبیعت (محیط زیست)” از ۶M دارد؛ با این حال، مشخص نیست که چگونه نورپردازی می‌تواند منجر به خرابی شود. در این حالت، باید نورپردازی را بیشتر بررسی کرد، چه می‌شود اگر نورپردازی باعث شود یک تکنسین اشتباهی مرتکب شود که منجر به نصب نادرست یک قطعه شود؟ اگر اینطور است، نصب نادرست قطعه در نمودار ایشیکاوا تحت دسته “روش” از ۶M فهرست می‌شود. به عبارت دیگر، اگر قطعه‌ای به درستی نصب نشده باشد، از ۵ چرا در آن قسمت از نمودار ایشیکاوا برای بررسی بیشتر استفاده کنید. در این مورد، نورپردازی ممکن است یک عامل مؤثر باشد، اما نباید اولویت بیشتری نسبت به نصب نادرست یک قطعه داشته باشد. هر بار که از ۵ چرا استفاده می‌شود، نمودار استخوان ماهی را گسترش دهید.

مزایا و معایب نمودار استخوان ماهی

در حالی که به بررسی زمان و نحوه استفاده از نمودار استخوان ماهی می‌پردازیم، مهم است که به مزایا و معایبی که ممکن است هنگام استفاده از این ابزار تحلیل ریشه ای بروز نمایند، توجه کنیم. مزایا با هدف و روش نمودار مطابقت دارد.

مزایای نمودار استخوان ماهی:

• کمک به شناسایی روابط علت و معلول با مشکلات زیربنایی.
• تسهیل بحث‌های طوفان فکری مشترک.
• فرآیند طوفان فکری تفکر گسترده را تشویق می نماید و تیم‌ها را از الگوهای تفکر محدود که می‌تواند منجر به گیر افتادن شود، دور می‌کند.
• فرآیند پرسیدن مکرر از اینکه چرا چیزی در هر مرحله اتفاق افتاده است، به بررسی تا یک یا چند علت ریشه‌ای کمک می‌کند.
• کمک به اولویت‌بندی علل مرتبط، به طوری که علل ریشه‌ای زیربنایی ابتدا مورد بررسی قرار گیرند.

برخی از معایبی که ممکن است بروز کنند، مربوط به بزرگترین نقاط قوت نمودار استخوان ماهی هستند.

• فرآیند طوفان فکری می‌تواند علل بالقوه نامرتبط را به همراه علل مرتبط تولید کند که می‌تواند منجر به سردرگمی و اتلاف وقت شود.
• نمودارهای پیچیده با عوامل متعدد می‌توانند به یک آشفتگی تبدیل شوند که نمایش آن‌ها در یک نمودار استخوان ماهی بسیار دشوار است.
• نمودارهای استخوان ماهی می‌توانند به رویکرد واگرا کمک کنند، وسوسه شناسایی و رفع همه چیزهایی که ممکن است باعث مشکل شوند. این معمولاً منجر به نرخ موفقیت پایین می‌شود زیرا تقریباً هیچ تیمی منابع لازم برای رفع همه علل بالقوه را ندارد. به عنوان مثال، اگر یک نمودار استخوان ماهی را کامل کنید و ۴۰ علت بالقوه داشته باشد، تیم احساس خواهد کرد که مشکل خیلی بزرگ است و قابل حل نیست.

نکات مفید برای ایجاد نمودار استخوان ماهی

برخی نکات مفید برای ایجاد یک نمودار استخوان ماهی یا نمودار ایشیکاوا در این بخش بررسی خواهد شد.

• تیمی مناسب تشکیل دهید: برای انجام وظیفه ایجاد نمودار استخوان ماهی، تیمی مناسب تشکیل دهید. اعضای تیم را از چندین حوزه که به طور مستقیم یا غیرمستقیم درگیر هستند، اضافه کنید. اعضای تیمی که مستقیماً با مشکل مواجه هستند، بینش ارزشمندی ارائه می‌دهند.
• دسته‌های علت اصلی را روشن کنید: ۶M یک نقطه شروع خوب است و می‌تواند بسیاری از علل را در بر گیرد و آن‌ها را طبقه‌بندی و سازماندهی کند؛ با این حال، مطمئن شوید که برای وضوح بیشتر، با جزئیات بیشتری نمودار خود را پر می‌کنید.
• تکنیک ۵ چرا را فراموش نکنید: هنگام تحلیل نموداراستخوان ماهی، تکنیک ۵ چرا را فراموش نکنید. پرسیدن “چرا؟” به رسیدن سریع‌تر علت ریشه‌ای کمک می‌کند.
• از تکنیک رأی‌گیری چندگانه برای کمک به شناسایی علت ریشه‌ای از ایده‌های همه استفاده کنید: ممکن است به این صورت باشد که هر عضو تیم سه علت ریشه‌ای برتر خود را شناسایی کند. می‌توانید از هر عضو تیم بخواهید که سه علامت چک یا نقطه چسبی رنگی کنار هر “استخوان” یا شاخه‌ای که معتقدند علل ریشه‌ای هستند که باید برطرف شوند، قرار دهد.

نتیجه گیری:

یک نمودار استخوان ماهی، که همچنین به عنوان یک دیاگرام علت و معلول شناخته می شود، یک ابزار بصری است که برای طوفان فکری و طبقه بندی علل ریشه ای احتمالی یک مشکل استفاده می شود. با قرار دادن این علل در یک ساختار به شکل استخوان ماهی، تیم ها می توانند به طور موثر علل احتمالی یک مسئله را شناسایی کرده و راه حل هایی را اجرا کنند. از مهم ترین مزایای نمودار استخوان ماهی کمک به شناسایی روابط علت و معلول و کمک به توسعه بحث‌های طوفان فکری مشترک عمیق می باشد. نمودار استخوان ماهی ابزاری عالی برای تعیین متغیرهای بالقوه در یک فرآیند به منظور کاهش نقص‌ها یا خرابی‌ها، یا برای فهمیدن علت نقص یا خرابی فعلی هستند.

جهت ارتقاء سطح کیفی مقالات و تکمیل مباحث مربوط لطفا نظرات و دیدگاههای خود را در پایان این مقاله درج کنید، همچنین چند مقاله مرتبط با موضوع نمودار استخوان ماهی برای مخاطبان سایت شریف استراتژی به اشتراک گذاشته شده است. شما میتوانید با ارائه درخواست مشاوره از طریق ارسال فرم، مشاوره رایگان در خصوص کسب و کار خود دریافت نمایید. پس از ارسال درخواست، کارشناسان شریف استراتژی در اسرع وقت با شما تماس خواهند گرفت.