چرخه عمر محصول

در این مقاله موضوع چرخه عمر محصول را بررسی خواهیم کرد. ابتدا تعریفی از چرخه عمر محصول، نحوه عملکرد، مراحل و مدیریت ۴ مرحله آن را ارائه می دهیم. در ادامه به زمان استفاده از چرخه عمر محصول، مزایا و معایب و عوامل اثرگذار آن را شرح داده و برای درک بهتر این مطالب به ذکر برخی مثال ها خواهیم پرداخت. در انتها با خواندن این مقاله به فهم مناسبی در زمینه چرخه عمر محصول دست خواهید یافت. در آخر می توانید دیدگاه ها و نظرات خود را با دیگران به اشتراک بگذارید.

 

 

مقدمه ای بر چرخه عمر محصول

 چرخه عمر محصول، طول زمانی است که یک محصول از زمان معرفی اولیه به مصرف‌کنندگان تا زمانی که از بازار خارج می‌شود، طول می‌کشد. مدیران و متخصصان بازاریابی از چرخه‌های عمر محصول برای تعیین برنامه‌های تبلیغاتی، نقاط قیمتی، گسترش به بازارهای جدید محصول، طراحی مجدد بسته‌بندی و موارد دیگر استفاده می‌کنند. این روش‌های استراتژیک برای حمایت از یک محصول به عنوان مدیریت چرخه عمر محصول شناخته می‌شوند. آن‌ها همچنین می‌توانند به تعیین زمان آماده بودن محصولات جدید برای خارج کردن محصولات قدیمی‌تر از بازار کمک کنند. چرخه عمر محصول به چهار مرحله متمایز تعریف می‌شود: معرفی محصول، رشد، بلوغ و افول. مدت زمان صرف شده در هر مرحله از محصولی به محصول دیگر متفاوت است و شرکت‌های مختلف رویکردهای استراتژیک متفاوتی برای انتقال از یک مرحله به مرحله بعدی دارند. چرخه عمر محصول مهم است زیرا به مدیریت اطلاع می‌دهد که محصول آن چگونه عمل می‌کند و چه رویکردهای استراتژیکی ممکن است اتخاذ کند. با اطلاع از مرحله‌ای که محصول(های) آن در آن قرار دارد، یک شرکت می‌تواند نحوه صرف منابع، محصولاتی که باید فشار آورد، نحوه تخصیص زمان کارکنان و نوآوری‌هایی که می‌خواهد در مرحله بعد تحقیق کند را تغییر دهد. بسته به مرحله‌ای که یک محصول در آن قرار دارد، یک شرکت ممکن است استراتژی‌های مختلفی را در طول چرخه عمر محصول اتخاذ کند. به عنوان مثال، یک شرکت بیشتر احتمال دارد هزینه‌های سنگین بازاریابی و تحقیق و توسعه را در مرحله معرفی متحمل شود. با بالغ‌تر شدن محصول، شرکت‌ها ممکن است به بهبود کیفیت محصول، ورود به بخش‌های جدید یا افزایش کانال‌های توزیع روی آورند. شرکت‌ها همچنین استراتژیکانه به سمت واگذاری خطوط محصول از جمله فروش بخش‌ها یا توقف کالاها پیش می‌روند. بسیاری از محصولات یا برندها با تغییر نیازهای مصرف‌کننده یا معرفی نوآوری‌های جدید رو به زوال رفته‌اند. برخی از صنایع همزمان در چندین مرحله از چرخه عمر محصول فعالیت می‌کنند، مانند سرگرمی‌های تلویزیونی، جایی که تلویزیون‌های صفحه‌تخت در مرحله بلوغ هستند، برنامه‌نویسی درخواستی در مرحله رشد است، دی‌وی‌دی‌ها در حال افول هستند و نوارهای ویدئویی اکنون تا حد زیادی منسوخ شده‌اند. بسیاری از موفق‌ترین محصولات جهان تا حد امکان در مرحله بلوغ باقی می‌مانند، با به‌روزرسانی‌ها و طراحی‌های کوچک همراه با بازاریابی مجدد برای حفظ آن‌ها در ذهن مصرف‌کنندگان، مانند آیفون اپل.

چرخه عمر محصول چیست؟

چرخه عمر محصول، مدت زمانی است که یک محصول در دسترس مشتریان قرار دارد. این چرخه از زمانی شروع می‌شود که محصول (کالا یا خدمات) وارد بازار می‌شود و تا زمانی که از قفسه‌ها برداشته می‌شود، ادامه می‌یابد. مدیران و متخصصان بازاریابی از این مفهوم برای تصمیم‌گیری‌های بازاریابی و فروش، مانند افزایش تبلیغات، کاهش قیمت، گسترش به بازارهای جدید یا طراحی مجدد بسته‌بندی استفاده می‌کنند. فرآیند استراتژی‌سازی برای پشتیبانی و نگهداری مداوم از یک محصول، مدیریت چرخه عمر محصول نامیده می‌شود. مدیریت چرخه عمر محصول عمل نظارت بر عملکرد یک محصول در طول عمر آن است. در طول مراحل مختلف چرخه عمر محصول، یک شرکت استراتژی‌ها و تغییراتی را بر اساس نحوه دریافت یک کالا توسط بازار اجرا می‌کند.

بیشتر بخوانید: نوآوری چیست؟ مدیریت نوآوری چگونه انجام می‌شود؟

بیشتر بخوانید: چرخه عمر صنعت

 

مراحل چرخه عمر محصول

یک محصول با یک ایده آغاز می‌شود. در محدوده کسب‌وکار مدرن، این ایده احتمالاً تا زمانی که تحت تحقیق و توسعه (R&D) قرار نگیرد، پیشرفت نخواهد کرد. اگر کسب‌وکار تشخیص دهد که این ایده امکان‌پذیر و بالقوه سودآور است، محصول تولید، بازاریابی و عرضه خواهد شد.
چرخه عمر یک محصول به چهار مرحله تقسیم می‌شود:

• معرفی
• رشد
• بلوغ 
• افول

برخی از مدل‌های چرخه عمر محصول، توسعه محصول را به‌عنوان یک مرحله در نظر می‌گیرند، اگرچه در این مرحله، محصول هنوز به مشتریان عرضه نشده است.

مرحله معرفی
مرحله معرفی اولین باری است که مشتریان با محصول جدید آشنا می‌شوند. این مرحله معمولاً نیازمند سرمایه‌گذاری قابل‌توجه کسب‌وکار در تبلیغات است. در این مرحله، بازاریابی بر آگاه‌سازی مصرف‌کنندگان از محصول و مزایای آن متمرکز است، به‌ویژه اگر به‌طور گسترده ناشناخته باشد که این محصول چه کاری انجام می‌دهد. در طول مرحله معرفی، ممکن است رقابت کمی یا بدون رقابت برای یک محصول وجود داشته باشد، زیرا رقبا ممکن است تازه در حال بررسی اولین نگاه به عرضه جدید باشند. حتی اگر کسب‌وکار یک محصول یا خدمات جدید را در پاسخ به فروش کسب‌وکار دیگری ارائه دهد، بازاریابی همچنان بر معرفی محصول جدید متمرکز خواهد بود نه بر تمایز آن از محصولات رقبا. شرکت‌ها اغلب در این مرحله نتایج مالی منفی را تجربه می‌کنند. فروش تمایل به پایین‌تر بودن دارد، قیمت‌گذاری تبلیغاتی ممکن است برای هدایت تعامل مشتری پایین باشد، هزینه‌های بازاریابی بالا است و استراتژی فروش هنوز در حال ارزیابی است.

مرحله رشد
اگر محصول موفق باشد، به مرحله رشد می‌رود. این مرحله با موارد زیر مشخص می‌شود:

• افزایش تقاضا
  
• افزایش تولید
  
• گسترش در دسترس بودن

مقدار زمانی که در مرحله معرفی قبل از تجربه رشد قوی محصول توسط یک شرکت سپری می‌شود، بین صنایع و محصولات متفاوت خواهد بود. در طول مرحله رشد، محصول محبوب‌تر و شناخته‌شده‌تر می‌شود. یک شرکت ممکن است همچنان سرمایه‌گذاری زیادی در تبلیغات انجام دهد اگر محصول با رقابت شدیدی روبرو باشد. با این حال، کمپین‌های بازاریابی احتمالاً به سمت تمایز محصول خود از سایرین در مقابل معرفی کالاها به بازار هدایت خواهند شد. یک شرکت همچنین ممکن است با بهبود عملکرد بر اساس بازخورد مشتری، محصول خود را اصلاح کند. از نظر مالی، دوره رشد چرخه عمر محصول منجر به افزایش فروش و درآمد بالاتر می‌شود. با شروع ارائه محصولات رقیب توسط کسب‌وکارهای همتا، رقابت افزایش می‌یابد و ممکن است شرکت را مجبور کند قیمت‌ها را کاهش دهد و حاشیه‌های سود کمتری را تجربه کند.

مرحله بلوغ
مرحله بلوغ چرخه عمر محصول سودآورترین مرحله است، زمانی که هزینه‌های تولید و بازاریابی کاهش می‌یابد. با اشباع بازار از محصول، رقابت اکنون بالاتر از سایر مراحل است و حاشیه سود شروع به کاهش می‌کند. برخی از تحلیلگران به مرحله بلوغ به‌عنوان زمانی اشاره می‌کنند که حجم فروش به “حداکثر” رسیده است. بسته به کالا، یک شرکت ممکن است شروع به تصمیم‌گیری در مورد نحوه نوآوری محصول خود یا معرفی روش‌های جدید برای به دست آوردن حضور بیشتر در بازار کند. این شامل دریافت بازخورد بیشتر از مشتریان و تحقیق در مورد جمعیت‌شناسی و نیازهای آن‌ها می‌شود. در طول مرحله بلوغ، رقابت در بالاترین سطح قرار دارد. شرکت‌های رقیب زمان کافی برای معرفی محصولات رقابتی و بهبودیافته داشته‌اند و رقابت برای مشتریان معمولاً در بالاترین حد خود است. سطح فروش تثبیت می‌شود و یک شرکت تلاش می‌کند تا محصول خود را تا حد امکان در این مرحله بلوغ حفظ کند. مرحله چرخه عمر یک محصول بر نحوه بازاریابی آن به مصرف‌کنندگان تأثیر می‌گذارد. یک محصول جدید نیاز به توضیح دارد، در حالی که یک محصول بالغ نیاز به تمایز از رقبا دارد.

مرحله افول
با افزایش رقابت محصول و تقلید سایر شرکت‌ها از موفقیت آن، محصول ممکن است سهم بازار خود را از دست بدهد. این زمانی است که مرحله افول آغاز می‌شود. فروش محصول به دلیل اشباع بازار و محصولات جایگزین شروع به کاهش می‌کند. اگر مشتریان قبلاً تصمیم گرفته‌اند که به محصول وفادار هستند یا محصولات رقبای را ترجیح می‌دهند، ممکن است شرکت تصمیم بگیرد که در تلاش‌های بازاریابی اضافی سرمایه‌گذاری نکند. اگر یک محصول کاملاً بازنشسته شود، شرکت از پشتیبانی از آن دست خواهد کشید و تلاش‌های بازاریابی و تولید را کاملاً متوقف خواهد کرد. به‌عنوان جایگزینی، شرکت ممکن است تصمیم بگیرد محصول را بازسازی کند یا یک مدل نسل بعدی کاملاً بازطراحی شده را معرفی کند. اگر ارتقاء به‌اندازه کافی قابل‌توجه باشد، شرکت ممکن است با معرفی نسخه جدید به بازار، وارد چرخه عمر محصول شود.
تصمیم مایکروسافت (Microsoft) برای کنار گذاشتن ویندوز ۸.۱ در ژانویه ۲۰۲۳ نمونه‌ای از مرحله افول بود. مصرف‌کنندگان یک سال قبل شروع به دریافت اعلان‌هایی کردند که مایکروسافت دیگر از این محصول پشتیبانی نخواهد کرد و در عوض منابع خود را روی فناوری‌های جدیدتر متمرکز خواهد کرد.

بیشتر بخوانید: چرخه عمر صنعت

 

 

مدیریت چهار مرحله چرخه عمر محصول

مدیریت چهار مرحله چرخه عمر می‌تواند به افزایش سودآوری و حداکثر کردن بازده کمک کند، در حالی که عدم موفقیت در انجام این کار می‌تواند منجر به عدم تحقق پتانسیل محصول و کاهش عمر مفید آن شود. پروفسور بازاریابی، تئودور لویت (Theodore Levitt)، در مقاله‌ای در هاروارد بیزینس ریویو (Harvard Business Review) در سال ۱۹۶۵، اعلام کرد که نوآور بیشترین ضرر را می‌کند، زیرا بسیاری از محصولات جدید در مرحله معرفی چرخه عمر محصول شکست می‌خورند. این شکست‌ها به ویژه پرهزینه هستند زیرا پس از سرمایه‌گذاری در تحقیق، توسعه و تولید رخ می‌دهند. به همین دلیل، بسیاری از کسب‌وکارها از نوآوری واقعی اجتناب می‌کنند و به جای آن منتظر می‌مانند تا شخص دیگری یک محصول موفق را توسعه دهد و سپس آن را کپی کنند.

نمودار چرخه عمر محصول

مراحل مختلف چرخه عمر یک محصول تعیین می‌کند که چگونه به مصرف‌کنندگان بازاریابی می‌شود. معرفی موفق یک محصول به بازار باید منجر به افزایش تقاضا و محبوبیت شود و محصولات قدیمی‌تر را از بازار خارج کند. با تثبیت محصول جدید، تلاش‌های بازاریابی کاهش می‌یابد و هزینه‌های مرتبط با بازاریابی و تولید کاهش می‌یابد. با حرکت محصول از بلوغ به افول، تقاضا نیز کاهش می‌یابد و محصول می‌تواند از بازار خارج شود، احتمالاً جایگزین آن محصول جدیدتری شود.

اهمیت چرخه عمر محصول

درک چرخه عمر محصول می‌تواند ابتکارات استراتژیک یک شرکت یا کسب‌وکار را اطلاع‌رسانی کند و به مدیران و تصمیم‌گیرندگان اجازه می‌دهد تا تخصیص نیروی کار و منابع، بودجه‌بندی و آنچه باید اولویت‌بندی شود را مشخص کنند، و همچنین حوزه‌های بعدی برای نوآوری و توسعه را مشخص کنند. بررسی کلی چرخه عمر محصول برای بازاریابی و تبلیغات و همچنین اطلاع‌رسانی برنامه‌ریزی بلندمدت ضروری است. علاوه بر این، به ساده‌سازی فرآیندها در یک سازمان کمک می‌کند. همیشه تصمیم‌گیری بهتر با اطلاعات دقیق آسان‌تر است و چرخه عمر محصول می‌تواند جنبه مهمی از این باشد.

بیشتر بخوانید: تخصیص منابع

 

چه زمانی از چرخه عمر محصول استفاده کنیم؟

چرخه عمر محصول را می‌توان در سراسر کسب‌وکار شما از تبلیغات تا قیمت‌گذاری و نوآوری تا بازاریابی استفاده کرد. یک محصول جدید را می‌توان به عنوان یک محصول پیشگامانه یا بهبودیافته نسبت به محصولات موجود تبلیغ کرد، در حالی که یک محصول تثبیت‌شده را می‌توان بر اساس سابقه طولانی، موفق و قابل اعتماد در بازار تبلیغ کرد. قیمت‌گذاری محصول شما نیز باید با چرخه عمر مطابقت داشته باشد، محصولات جدیدتر با قیمتی برای ترغیب خریداران تعیین می‌شوند و محصولات تثبیت‌شده‌تر در مرحله رشد می‌توانند با قیمت بالاتری تعیین شوند.

استراتژی‌های بازاریابی نیز می‌توانند بر اساس چرخه عمر محصول، آگاهی مخاطب و بلوغ بازار باشد، به این معنی که یک محصول به صورت متفاوتی به یک محصول جدید و نوظهور بازاریابی می‌شود. مصرف‌کنندگان نیز از چرخه عمر یک محصول آگاه خواهند بود و اگر سعی کنید یک کالای جدید را به عنوان چیزی که کاملاً تثبیت شده است تبلیغ کنید، متوجه خواهند شد. البته، محصولاتی که در حال افول هستند یا بازار را اشباع کرده‌اند به یک استراتژی متفاوت نیاز دارند، این به شما امکان می‌دهد تا موقعیت خود را در بازار حفظ کنید، حتی در حالی که به دنبال احیای محصول خود یا نوآوری ایده‌های جدید هستید.

بیشتر بخوانید: اولویت های استراتژیک چیست؟

مزایا و معایب استفاده از چرخه عمر محصول

در این بخش به ذکر مزایا و معایب چرخه عمر محصول خواهیم پرداخت:

مزایا

• شفاف‌سازی پورتفولیو محصولات
  
• تخصیص بهتر منابع
• تأثیر مثبت بر رشد اقتصادی
  
• ترویج نوآوری

چرخه عمر محصول به بازاریابان و توسعه‌دهندگان کسب‌وکار اجازه می‌دهد تا درک بهتری از نحوه قرارگیری هر محصول یا برند در پورتفولیو یک شرکت داشته باشند. این امر به شرکت اجازه می‌دهد تا منابع داخلی را بر اساس موقعیت محصولات در چرخه عمر محصول، به محصولات خاص منتقل کند. به‌عنوان مثال، یک شرکت ممکن است تصمیم بگیرد که منابع بازاریابی را به محصولاتی که وارد مراحل معرفی یا رشد می‌شوند، اختصاص دهد. به‌طور جایگزین، ممکن است نیاز به سرمایه‌گذاری بیشتر هزینه نیروی کار در مهندسان یا تکنسین‌های خدمات مشتری با بالغ شدن محصول باشد. چرخه عمر محصول به‌طور طبیعی تمایل دارد تأثیر مثبتی بر رشد اقتصادی داشته باشد، زیرا نوآوری را ترویج می‌نماید و از حمایت از محصولات قدیمی‌تر جلوگیری می‌کند. با حرکت محصولات در مراحل چرخه عمر، شرکت‌هایی که چرخه عمر محصول را پیگیری می‌کنند می‌توانند بیشتر از نیاز به مؤثرتر، ایمن‌تر، کارآمدتر، سریع‌تر، ارزان‌تر یا مناسب‌تر کردن محصولات خود برای نیازهای مشتری آگاه باشند.

معایب

• برای هر صنعت یا محصولی مناسب نیست
  
• محدودیت‌های قانونی یا تجاری
  
• کهنگی برنامه‌ریزی‌شده
• ضایعات محصول یا منابع
  

با وجود کاربرد آن برای برنامه‌ریزی و تحلیل، چرخه عمر محصول برای همه صنایع اعمال نمی‌شود و در همه محصولات به‌طور ثابت کار نمی‌کند. خطوط نوشیدنی محبوب را در نظر بگیرید که محصولات اصلی آن‌ها دهه‌ها در مرحله بلوغ بوده‌اند، در حالی که محصولات فرعی یا تغییرات این نوشیدنی‌ها از همان شرکت شکست خورده‌اند. چرخه عمر محصول همچنین ممکن است در صنایعی با محدودیت‌های قانونی یا تجاری مصنوعی باشد. مدت ثبت اختراع جدید در ایالات متحده را در نظر بگیرید که ۲۰ سال از زمانی است که درخواست ثبت اختراع ثبت شده است.
یک دارو ممکن است زمانی که حق ثبت اختراع آن به پایان می‌رسد، صرف‌نظر از مرحله چرخه عمر آن، تحت تأثیر نامطلوب رقابت قرار گیرد. عوارض جانبی نامطلوب دیگر چرخه عمر محصول، کهنگی آینده‌نگرانه یا برنامه‌ریزی‌شده است. هنگامی که یک محصول وارد مرحله بلوغ می‌شود، یک شرکت ممکن است وسوسه شود که شروع به برنامه‌ریزی برای جایگزینی آن کند. این ممکن است حتی اگر محصول موجود هنوز مزایای زیادی برای مشتریان داشته باشد و بتواند عمر مفید طولانی داشته باشد، صادق باشد. برای تولیدکنندگانی که تمایل دارند هر چند سال یکبار محصولات جدیدی را معرفی کنند، این می‌تواند منجر به ضایعات محصول و استفاده ناکارآمد از منابع توسعه محصول شود.

بیشتر بخوانید: ابتکارات استراتژیک

 

چرخه عمر محصول در مقابل ماتریس BCG

ابزار تحلیلی مشابهی برای کمک به کسب‌وکارها برای تعیین موقعیت بازار یک محصول، ماتریس بوستون کنسالتینگ گروپ (BCG) است. این جدول چهارخانه محصولات را بر اساس رشد بازار و سهم بازار آن‌ها تعریف می‌کند:

• ستارگان: محصولاتی با رشد بازار بالا و سهم بازار بالا
  
• گاوهای شیرده: محصولاتی با رشد بازار پایین و سهم بازار بالا
  
• علامت سوال: محصولاتی با رشد بازار بالا و سهم بازار پایین
  
• سگ‌ها: محصولاتی با رشد بازار پایین و سهم بازار پایین
  

هر دو سیستم رشد و اشباع بازار یک محصول را تحلیل می‌کنند. با این حال، ماتریس BCG به‌طور سنتی جهت حرکت یک محصول را ارتباط نمی‌دهد. به عنوان مثال، محصولی که وارد مرحله بلوغ چرخه عمر محصول شده است، احتمالاً در مرحله بعد با کاهش روبرو خواهد شد؛ ماتریس BCG این جریان محصول را در تصویر بصری خود ارتباط نمی‌دهد. هیچ رابطه مستقیمی بین جایی که یک محصول در ماتریس BCG قرار دارد و جایی که در چرخه عمر محصول قرار دارد، وجود ندارد.

تأثیر بر نوآوری
شرکت‌هایی که بر چهار مرحله تسلط دارند می‌توانند سودآوری را افزایش داده و بازده خود را به حداکثر برسانند. کسانی که قادر به این کار نیستند ممکن است افزایش هزینه‌های بازاریابی و تولید را تجربه کنند که در نهایت منجر به عمر مفید محدود محصولات آن‌ها می‌شود.

بیشتر بخوانید: چشم انداز پورتفولیو چیست؟

نمونه‌هایی از چرخه عمر محصول

بسیاری از برندهایی که نمادهای آمریکایی بودند، کل چرخه عمر محصول را طی کرده‌اند و به دلایل مختلف به افول خود رسیده‌اند. در برخی موارد، مدیریت بهتر چرخه‌های عمر محصول ممکن است در دسترس بودن آن‌ها را طولانی‌تر کرده باشد. در موارد دیگر، شرکت با رقابت شدید مواجه شد یا محصول با مشتریان همسو نبود.

اولدزموبیل (Oldsmobile)
اولدزموبیل تولید خودرو را در سال ۱۸۹۷ آغاز کرد. پس از ادغام با جنرال موتورز در سال ۱۹۰۸، این شرکت در سال ۱۹۱۶ از اولین موتور V-8 استفاده کرد.

وول‌ورث (Woolworth)
در سال ۱۹۰۵، فرانک وینفیلد وول‌ورث شرکت اف. دابلیو. وول ورث (F.W. Woolworth Co) را تأسیس کرد، یک فروشگاه خرده‌فروشی کالاهای عمومی. تا سال ۱۹۲۹، وول‌ورث حدود ۲۲۵۰ فروشگاه خرده فروشی در سراسر ایالات متحده و بریتانیا داشت. دهه‌ها بعد، به دلیل افزایش رقابت از سوی سایر خرده فروشان تخفیفی، وول‌ورث آخرین فروشگاه‌های متنوع خود را در ایالات متحده در سال ۱۹۹۷ تعطیل کرد تا بیشتر بر روی کالاهای ورزشی تمرکز کند.

کوکاکولا (Coca-Cola)
در ۲۳ آوریل ۱۹۸۵، کوکاکولا فرمول جدیدی برای نوشیدنی محبوب خود، با نام “کوکای جدید” معرفی کرد. رهبری سهم بازار کوکاکولا در ۱۵ سال گذشته کاهش یافته بود و این شرکت تصمیم گرفت یک دستور پخت جدید راه‌اندازی کند تا امیدوار باشد علاقه به محصول را دوباره تقویت کند. پس از راه‌اندازی آن، خط تلفن کوکاکولا شروع به دریافت ۱۵۰۰ تماس در روز کرد که بسیاری از آن‌ها برای شکایت از این تغییر بود. گروه‌های اعتراضی ۱۰۰۰۰۰ نفر را برای حمایت از هدف خود برای بازگرداندن “کوکای قدیمی” جذب کردند. ۷۹ روز پس از راه‌اندازی، چرخه عمر کامل “کوکای جدید” تکمیل شد. اگرچه این محصول رشد یا بلوغ زیادی را تجربه نکرد، اما معرفی آن به بازار با اعتراض شدید مواجه شد. کمتر از سه ماه پس از اعلام دستور پخت جدید خود، کوکاکولا اعلام کرد که محصول خود را به دستور اصلی باز می‌گرداند.

بیشتر بخوانید: ماتریس رشد/سهم چیست؟

 

چه عواملی بر چرخه عمر یک محصول تأثیر می‌گذارد؟

عوامل زیادی می‌توانند بر عملکرد یک محصول و موقعیت آن در چرخه عمر محصول تأثیر بگذارند. به‌طور کلی، چرخه عمر محصول تحت تأثیر زیادی از پذیرش بازار، سهولت ورود رقابتی، نرخ نوآوری صنعت و تغییرات در ترجیحات مصرف‌کننده قرار دارد. اگر ورود رقبای به بازار آسان‌تر باشد، مصرف‌کنندگان می‌توانند به‌طور مکرر نظر خود را در مورد کالاهایی که مصرف می‌کنند تغییر دهند یا بازار ممکن است به سرعت اشباع شود. سپس، محصولات بیشتر احتمال دارد که در طول چرخه عمر محصول عمر کوتاه‌تری داشته باشند.

چرخه عمر بین‌المللی محصول (IPL)

چرخه عمر بین‌المللی محصول (IPL) روشی برای پیگیری نحوه مدیریت و بازاریابی محصول خود در بازارهای بین‌المللی مختلف است. شرکت‌ها اغلب بازارهای دیگری را در سطح جهانی بررسی می‌کنند تا از رسیدن به مرحله افول برای محصول یا خدمات خود جلوگیری کنند. برخی دیگر نیز به دنبال انتقال تولید و تولید به کشورهای دیگر هستند، چه برای پاسخگویی به تقاضای بازارهای دیگر یا کاهش هزینه‌های تولید. مراحل IPL مشابه مراحل یک چرخه عمر محصول معمولی است، اگرچه ممکن است برخی از مراحل برای در نظر گرفتن آداب و رسوم محلی و همچنین مقررات متفاوت باشد. کاوش در بازارهای دیگر به شما فرصت می‌دهد تا از اشتباهات قبلی درس بگیرید و به مناطق جدید نوآوری کنید. IPL از افول کامل جلوگیری نمی‌کند زیرا رقبا نیز ممکن است تصمیم بگیرند وارد همان بازارها شوند و باعث تغییر در مراحل چرخه عمر به سمت اشباع و افول شوند. نظریه بازاریابی در مورد چرخه عمر محصولات در تعامل با تجارت بین‌الملل توسط پروفسور ریچارد ورنون از مدرسه کسب‌وکار هاروارد در اواخر دهه ۱۹۶۰ توسعه یافت تا روندهای تجارت بین‌الملل را در نظر بگیرد. ورنون اظهار داشت که محصولات در بازارهای بین‌المللی دارای سه مرحله هستند: محصولات جدید، محصولات بالغ و محصولات استاندارد شده. او معتقد بود که محصولات در کشور مبدا بهترین عملکرد را خواهند داشت زیرا این امر هزینه‌های تولید و تولید را پایین نگه می‌دارد. با این حال، پس از افزایش تقاضا، شرکت‌ها می‌توانند شروع به صادرات به کشورهای دیگر و همچنین ساخت کارخانه‌های تولیدی محلی در هر مکان جدید کنند. این کارخانه‌ها انعطاف‌پذیری لازم برای ایجاد تغییرات در یک محصول به صورت محلی را بدون متحمل شدن هزینه‌های زیاد فراهم می‌کنند. همانطور که در مرحله اشباع چرخه‌های عمر معمولی محصول، که از نظریه اصلی ورنون سرچشمه می‌گیرد، او گفت که با ورود یک محصول به مرحله استاندارد شده، هجوم رقابت وجود خواهد داشت. در این مرحله، شرکت‌ها برای حفظ رقابت‌پذیری باید هزینه‌های تولید و تولید را کاهش دهند و همچنین بازارهای جدید یا محصولات جدیدی را برای شروع مجدد فرآیند چرخه عمر بررسی کنند.

بیشتر بخوانید: ادغام و تملک

 

نتیجه‌گیری

درک نحوه عملکرد چرخه عمر یک محصول به شرکت‌ها اجازه می‌دهد تا مشخص کنند که آیا محصولات آن‌ها نیازهای بازار هدف را برآورده می‌کنند و در نتیجه، چه زمانی ممکن است نیاز به تغییر تمرکز یا توسعه چیزی جدید داشته باشند. بررسی یک محصول در رابطه با نیازهای بازار، رقابت، هزینه‌ها و سود به یک شرکت اجازه می‌دهد تا تمرکز محصول خود را تغییر دهد تا طول عمر آن در بازار حفظ شود. دانستن اینکه چه زمانی یک محصول رو به افول است، از پیروی شرکت شما به دلیل وابستگی بیش از حد به یک بازار رو به زوال جلوگیری می‌کند. یک استراتژی چرخه عمر محصول به این معنی است که می‌توانید یک محصول موجود را احیا کنید، یک محصول جایگزین جدید توسعه دهید یا جهت خود را تغییر داده تا با یک بازار در حال تغییر همگام شوید. در حالی که همه محصولات دارای چرخه عمر هستند، بسیاری از موفق‌ترین آن‌ها می‌توانند مرحله بلوغ چرخه عمر را برای سال‌های متمادی قبل از هرگونه افول احتمالی حفظ کنند. تقریباً هر محصول فروخته‌شده چرخه عمر محصول را طی می‌کند. این چرخه معرفی بازار، رشد، بلوغ و افول ممکن است از محصولی به محصول دیگر و همچنین از صنعتی به صنعت دیگر متفاوت باشد. این چرخه می‌تواند به یک شرکت در تصمیم‌گیری در مورد تخصیص منابع، پیگیری چشم‌انداز محصولات و برنامه‌ریزی استراتژیک برای عرضه محصولات جدید به بازار کمک کند. چرخه حیات محصول (PLC) مراحل مختلفی را که یک محصول در بازار طی می کند، تعریف می کند. این مراحل شامل ورود به بازار، تثبیت و خروج از بازار هستند. به عبارت دیگر، چرخه حیات محصول، مراحل احتمالی یک محصول را توصیف می کند. این ابزار برای مدیران مفید است تا به آنها در تحلیل و توسعه استراتژی های محصولات خود کمک کند.

 

جهت ارتقاء سطح کیفی مقالات و تکمیل مباحث مربوط لطفا نظرات و دیدگاههای خود را در پایان این مقاله درج کنید، همچنین چند مقاله مرتبط با موضوع چرخه عمر محصول برای مخاطبان سایت شریف استراتژی به اشتراک گذاشته شده است. شما میتوانید با ارائه درخواست مشاوره از طریق ارسال فرم، مشاوره رایگان در خصوص کسب و کار خود دریافت نمایید. پس از ارسال درخواست، کارشناسان شریف استراتژی در اسرع وقت با شما تماس خواهند گرفت.