بوم فرضیات پر ریسک چیست؟

در این مقاله به بررسی موضوع بوم فرضیات پر ریسک پرداخته ایم. در ابتدای امر تعریفی از بوم فرضیات پر ریسک را شرح داده ایم. در ادامه نیز به شرح و تفصیل نحوه استفاده از بوم فرضیات پر ریسک پرداخته ایم. در نهایت نیز نحوه ایجاد و پیاده سازی بوم فرضیات پر ریسک را به صورت مرحله ای و گام به گام مورد بررسی قرار داده ایم. می توان گفت با مطالعه این مقاله به فهم مناسبی در زمینه بوم فرضیات پر ریسک دست خواهید یافت. در آخر می توانید دیدگاه ها و نظرات خود را با دیگران به اشتراک بگذارید.

مقدمه ای بر بوم فرضیات پر ریسک

همه ما این تجربه را داشته‌ایم؛ ایده‌ای بسیار عالی داریم که آنقدر هیجان‌زده هستیم که دوست داریم هرچه سریع‌تر شاید حتی امروز آن را راه‌اندازی کنیم. اکثر ما از این هیجان تغذیه می‌کنیم. اما چگونه می‌توانیم مطمئن شویم که در مورد ایده‌مان شرط‌بندی درستی انجام می‌دهیم؟ موفقیت ایده‌مان به کدام شرط‌بندی‌ها بستگی دارد؟ این‌ها  فرضیات پر ریسک‌ شما هستند؛ آن‌ها باید آزمایش شوند. چه در یک استارت‌آپ کوچک کار کنید یا یک سازمان بزرگ موجود،  فرضیات پر ریسک‌ خود را به سرعت و با کمترین هزینه اعتبارسنجی کنید تا زمان و منابع ارزشمند خود را برای چیزی که احتمالاً هرگز کار نخواهد کرد، هدر ندهید. اما این اغلب سخت‌تر از آن چیزی است که به نظر می‌رسد. چگونه  فرضیات پر ریسک خود را پیدا کنیم؟ در میان انبوهی از فرضیات، خطرناک‌ترین آن‌ها اولین گیت است. اگر در تست این فرضیه، نتیجه‌ی پیوسته “نادرست” باشد، نه می‌توانید به جلو بروید و نه جایزه‌تان را دریافت کنید. این ابزار به شما کمک می‌کند تا قبل از شروع آزمایش، فرضیات خود را رتبه‌بندی کنید. اولین کلید برای شناسایی لیست  فرضیه پرریسک، گرد هم آوردن یک تیم برای تجزیه و تحلیل ایده و طوفان فکری مشترک است. برای شناسایی فرضیات خود در مورد کسب‌وکارتان، به سایر کانواس‌ها و بوم هایی که ایجاد کرده‌اید، مانند معیارهای طراحی، سفر مشتری و… نگاهی بیندازید. هر یک از این کانواس‌ها و بوم ها حاوی فرضیات آزمایش‌نشده است.

بوم فرضیات پر ریسک چیست؟

چگونه می‌دانید که با ایده‌تان شرط‌بندی درستی انجام می‌دهید؟ موفقیت ایده‌تان به کدام شرط‌بندی‌ها وابسته است؟ این‌ها  فرضیه پرریسک شما هستند؛ آن‌ها نیاز به آزمایش دارند. بهتر است از این ابزار زمانی استفاده کنید که می‌خواهید تصمیم بگیرید که کدام فرضیه را باید بعدی اعتبارسنجی کنید. اولین بار با مفهوم آزمایش فرضیات پر ریسک توسط ریک هیگام آشنا می شویم که در مورد این موضوع بحث می‌کند که کلید این کار، آزمایش‌های سریع و کوچک است. کوچک‌ترین آزمایشی که می‌توانید برای آزمایش بزرگترین فرضیه خود انجام دهید چیست؟ و همانطور که تام چی (Tom Chi)، یکی از بنیانگذاران گوگل ایکس (Google X)، می‌گوید:

“حداکثر کردن نرخ یادگیری با حداقل کردن زمان برای امتحان کردن چیزها.”

هنگامی که خطرناک‌ترین فرضیه را تأیید کردید، می‌توانید به بزرگترین فرضیه بعدی بروید. به تدریج اعتماد به نفس خود را در امکان‌پذیری ایده خود افزایش دهید. اما قبل از اینکه بیشتر به داستان بپردازیم، اجازه دهید کمی در مورد معنای ریسک در زبان کسب و کار توضیح دهیم. زیرا در نهایت، به عنوان طراحان محصول دیجیتال، کار ما متعادل کردن اهداف کسب‌وکار با نیازهای کاربران است. بنابراین، ریسک چیزی بیش از تأثیر کمی تعریف شده یک رویداد، ضرب در احتمال (نیز کمی تعریف شده) وقوع آن رویداد نیست. به عبارت ساده:

ریسک = تأثیر * احتمال

بنابراین به داستان من برگردیم. وقتی شروع کردم به پرسیدن اینکه چرا چیزها به این شکل هستند و چرا این حماسه‌ها را در Jira داریم، متوجه شدم که بسیاری از آنها بر اساس ایده‌ها و فرضیه‌ها است. سپس معاون محصول، مدیر محصول و محقق تیم را به یک جلسه فرضیه دعوت کردم و با هم فرضیه های پر ریسکی خود را با استفاده از فرمول بالا ترسیم کردیم. ما با فکر کردن به همه فرضیه‌های حیاتی که در مورد کسب‌وکار داشتیم شروع کردیم، مانند:

• آیا ما به مشتریان مناسب می‌فروشیم؟
• آیا مشکلی که سعی در حل آن داریم واقعاً یک مشکل است و آیا ام وی پی (MVP) ما برای رفع نیازهای برآورده نشده کافی است؟

بیشتر بخوانید: تعریف مدل کسب و کار چیست؟ انواع مدل های کسب و کار در مدیریت استراتژیک سازمان کدامند؟

چگونه از بوم فرضیات پر ریسک استفاده کنیم؟

در میان فرضیهات شما،  فرضیات پر ریسک اولین مانع است. اگر هنگام آزمایش این فرضیه، به طور مداوم نتیجه “غلط” دریافت کنید، نمی‌توانید به جلو بروید و جایزه‌تان را دریافت کنید. این ابزار به شما کمک می‌کند تا قبل از حرکت به سمت آزمایش، فرضیات خود را رتبه‌بندی کنید. کلید اول برای شناسایی لیست  فرضیات پر ریسک‌های شما، گرد هم آوردن یک تیم برای تجزیه و تحلیل ایده و طوفان فکری مشترک است. و اگر افرادی در تیم خود ندارید که تجربه عمیقی در تجزیه و تحلیل مدل کسب‌وکار و زمینه کاری داشته باشند، از برخی از متخصصان صنعت در شبکه خود دعوت کنید. برای شناسایی فرضیاتی که در مورد کسب‌وکارتان ایجاد کرده‌اید، به سایر بوم هایی که ایجاد کرده‌اید، مانند بوم پیشنهاد ارزش، بوم مدل کسب‌وکار، بوم چشم‌انداز، سفر مشتری، شخصیت و طراحی شاخص نگاهی بیندازید. هر یک از این بوم ها حاوی فرضیات آزمایش‌نشده‌ای هستند. به‌ویژه بوم مدل کسب‌وکار یافتن فرضیه‌ها را آسان می‌کند، با نگاه کردن به هر یک از بلوک‌های سازنده و پرسیدن از خود: آیا این واقعاً درست است؟ هدف از این تمرین، مرتب‌سازی این فرضیات و یافتن  فرضیات پر ریسکی است که ایده‌تان را زیر سوال می‌برد. فرضیه‌ای که اگر معتبر نباشد، ایده‌تان مانند برج جِنگا (Jenga) فرو خواهد ریخت. با تیم خود، از ابزارهای طراحی (یادداشت‌های چسب‌دار، ماژیک و یک دیوار بزرگ) برای رتبه‌بندی این فرضیه‌ها استفاده کنید، بر اساس اینکه کدام یک را نمی‌توانید بدون آن‌ها پیش بروید یا کدام یک بیشتر احتمال دارد نادرست باشند. هرچه زودتر این‌ها را پیدا کنید، بیشتر احتمال دارد که بتوانید آن‌ها را اعتبارسنجی کرده و یا به جلو حرکت کنید یا تغییر مسیر دهید.

برج جنگا

یافتن خطرناک‌ترین فرضیه همیشه آسان نیست. بحث در مورد فرضیات با تیم شما به شناسایی فرضیاتی که باید دنبال شوند کمک می‌کند. این کار را به صورت بصری انجام دهید تا هدفمند و نتیجه‌بخش باشد! این ابزار به تیم شما کمک می‌کند تا در مورد خطرناک‌ترین فرضیه، بحث‌های معنی‌داری داشته باشند و راهی برای بازگشت به بحث پس از اعتبارسنجی فراهم می‌کند. جنگا یک بازی است که در آن بازیکنان به نوبت سعی می‌کنند بلوک‌هایی را از یک برج چوبی خارج کنند. هر بلوکی که بیرون کشیده می‌شود ممکن است باعث ریزش برج شود، اما بلوک‌های پایین برای ایستاده ماندن برج حیاتی هستند. ایده خود را مانند یک برج بزرگ جنگا در نظر بگیرید که همه آجرها آن فرضیات هستند. وقتی یکی از فرضیات پایین‌ترین قسمت انباشته باطل می‌شود و آجر برداشته می‌شود، ممکن است کل برج فرو بریزد. وقتی یکی را از بالا بردارید، اتفاق زیادی نمی‌افتد. برای موفقیت ایده‌تان، باید مطمئن شوید که پایه برج ایمن است. باید از پایین شروع کنیم، با چیزی که ما  فرضیه پرریسک می‌نامیم. در حال حاضر، بقیه فرضیات مهم نیستند. در نهایت، اگر خطرناک‌ترین فرضیه نادرست باشد، ممکن است فکر کردن به هر یک از آن‌ها کاملاً بی‌ربط باشد: شاید ایده شما نیاز به تغییر کامل در پرتو دانش جدید داشته باشد! هدف این است که سعی کنید برج را سریع‌تر خراب کنید! بنابراین ابتدا پایین‌ترین فرضیه را بررسی کنید، که خطرناک‌ترین است. این چیزی است که بیشتر می‌خواهید در مورد آن بدانید. اگر درست باشد، می‌توانید به خطرناک‌ترین فرضیه بعدی بروید. اما اگر شکست بخورد، برج جنگا شما سقوط می‌کند و باید به تخته طراحی برگردید تا رویکرد دیگری پیدا کنید که بهتر کار کند.

بیشتر بخوانید: ارزش پیشنهادی چیست؟

راهنمای گام به گام ایجاد بوم فرضیات پر ریسک

در این بخش نحوه ایجاد بوم فرضیات پر ریسک را به صورت مرحله به مرحله بررسی خواهیم نمود.

۱- قبل از شروع
محیطی راحت فراهم کنید.
کانواس یا بوم را روی یک برگه کاغذ بزرگ چاپ یا بکشید.
یادداشت‌های چسب‌دار و ماژیک زیادی آماده داشته باشید.
۴۵ دقیقه زمان بدون مزاحمت برای خود در نظر بگیرید.
سایر کانواس‌های پر شده‌ای که به عنوان منبع فرضیه‌ها دارید را بیاورید.

بیشتر بخوانید: پرسونای مشتری چیست؟

۲- یافتن  فرضیات پر ریسک‌
یافتن  فرضیات پر ریسک همیشه آسان نیست. بحث در مورد فرضیات با تیم‌تان به شناسایی فرضیه‌هایی که باید دنبال شوند کمک می‌کند. این کار را به صورت بصری انجام دهید تا هدفمند باشد و نتیجه مورد نیازتان را به شما ارائه دهد! این ابزار باعث می‌شود تیم شما بتواند بحث‌های معناداری در مورد اینکه واقعاً  فرضیات پر ریسک چیست؟، داشته باشد و راهی برای بازگشت به بحث پس از اعتبارسنجی فراهم کند. جِنگا یک بازی است که در آن بازیکنان به نوبت سعی می‌کنند بلوک‌هایی را از یک برج چوبی خارج کنند. هر بلوکی که بیرون کشیده می‌شود ممکن است باعث ریزش برج شود، اما بلوک‌های پایین برای ایستاده ماندن برج حیاتی هستند. ایده خود را به عنوان یک برج بزرگ در نظر بگیرید، جایی که همه آجرها فرضیه هستند. وقتی یکی از فرضیه‌های پایین‌ترین قسمت استک نامعتبر می‌شود و آجر برداشته می‌شود، ممکن است کل برج فرو بریزد. وقتی یکی را از بالا بردارید، اتفاق زیادی نمی‌افتد. برای موفقیت ایده‌مان، باید مطمئن شویم که پایه برج ایمن است. باید از پایین شروع کنیم، با چیزی که ما  فرضیات پر ریسک می‌نامیم. در حال حاضر، سایر فرضیه‌ها چندان مهم نیستند. در نهایت، اگر  فرضیات پر ریسک نادرست باشد، ممکن است فکر کردن در مورد هر یک از فرضیات دیگر کاملاً بی‌ربط باشد: شاید ایده‌تان نیاز داشته باشد که در پرتو دانش جدید کاملاً تغییر کند! بنابراین ابتدا پایین‌ترین فرضیه را بررسی کنید که خطرناک‌ترین است. این همان چیزی است که بیشتر می‌خواهید در مورد آن بدانید. اگر درست بود، می‌توانید به  فرضیه های پر ریسک بعدی بروید. اما اگر شکست خورد، برج جِنگای شما فرو می‌ریزد و باید به مرحله طراحی بازگردید تا رویکرد دیگری پیدا کنید که بهتر کار کند.

۳- شناسایی فرضیات
فرضیات شما چیستند؟ در مورد چه چیزهایی مطمئن نیستید؟ با تیم خود شروع کنید و فقط تمام فرضیات خود را روی یادداشت‌های چسب‌دار بنویسید، اما هنوز آن‌ها را نچسبانید.  برای این کار بهتر است سرمایه‌گذاران اصلی خود را در یک اتاق جمع کنید و تمام فرضیات حیاتی برای محصول خود را ترسیم کنید. می توان این کار را به دو روش انجام داد. یک راه، پرسیدن سوالاتی در مورد اینکه فکر می‌کنند محصول چه مشکلی را حل می‌کند، مشتریان چه کسانی هستند و چه بینش‌هایی از صحبت با فروش یا پشتیبانی مشتری دارند. این را مانند جلسه پرسیدن از کارشناسان در هنگام اجرای اسپرینت‌های طراحی در نظر بگیرید. سپس این فرضیه‌ها را در گروه‌هایی دسته‌بندی کنید. روش دوم، به عنوان یک تیم، طوفان فکری می‌کنیم و فرضیه‌های خود را بر اساس هر یک از موضوعات زیر می‌نویسیم. همچنین می‌توانید موضوعات بیشتری ارائه دهید یا مواردی را که برای شما کار نمی‌کنند حذف کنید.

• مشتریان؛ مشتریان شما چه کسانی هستند؟ چه کاری انجام می دهند؟ کجا می توانید گروه هایی از آنها را پیدا کنید؟ چند نفر از آنها وجود دارد؟
• مشکل – آیا یک نقطه درد برای مشتریان هدف خود شناسایی کرده اید؟ آیا آنها در حال حاضر کاری برای حل آن انجام می دهند؟
• راه حل – آیا راه حل شما مشکل مشتریان شما را حل خواهد کرد؟ آیا می توانند کار اصلی خود را انجام دهند؟
• MVP – حداقل محصول قابل عرضه برای محصولی که مشتریان شما برای آن هزینه خواهند کرد چیست؟
• رقابت – چه کسانی این راه حل را ارائه می دهند؟ مزیت رقابتی شما چیست؟
• کانال‌های فروش – چگونه محصول/خدمات خود را می‌فروشید؟ آنلاین؟ فروش داخلی؟ فروش خارجی؟ توزیع؟

بیشتر بخوانید: نقشه سفر مشتری

۴- نقشه برداری از فرضیه‌هایتان
سپس، فرضیه‌ها را روی الگو قرار دهید، هر عضو تیم آن‌ها را در ۳ جعبه میانی قرار می‌دهد، جایی که فکر می‌کند بهترین مکان است. 

۵- مرتب کردن فرضیات
وقتی همه برچسب‌ها روی دیوار قرار گرفتند، هر عضو تیم به سرعت بر روی برچسب‌های خود مرور می‌کند و توضیح می‌دهد که چرا فکر می‌کند باید در جایی که هستند باشند.
حالا با تیم‌تان نوبت بگیرید و برچسب‌های چسب‌دار را جابه‌جا کنید. سعی کنید بفهمید کدام فرضیه خطرناک‌ترین است. هر برچسب را بررسی کنید و ببینید آیا همه موافقند که در جای درست قرار دارد یا خیر. به یاد داشته باشید: فرضیاتی که برای کارکردن ایده‌تان باید کاملاً درست باشند، در پایین استک قرار می‌گیرند. مواردی که کمتر مهم هستند یا به فرضیه‌های دیگر وابسته هستند، بالاتر می‌روند. جفت‌های برچسب را با هم مقایسه کنید تا ببینید کدام یک اولویت دارد. وقتی برچسب‌های چسب‌دار بین جعبه‌ها جابه‌جا می‌شوند، آن‌ها را در نیمه راه قرار دهید. اکنون باید لیستی از فرضیه‌ها داشته باشید که یا در موضوعات از پیش تعریف شده سازماندهی شده‌اند یا در گروه‌هایی که برای شما منطقی هستند، خوشه‌بندی شده‌اند. سپس، از هر یک از گروه‌ها شروع کنید و دو عدد بنویسید. عدد اول در مقیاس ۱-۵ است و احتمال اشتباه بودن فرضیه شما را رتبه‌بندی می‌کند. این بسیار جالب است زیرا مانند یک رتبه‌بندی اعتماد معکوس است. بنابراین هر چه کمتر به آن اطمینان داشته باشید، عدد بالاتر است. عدد دوم در مقیاس ۱-۱۰ است و مربوط به میزان تأثیری است که فرضیه شما می‌تواند بر محصول داشته باشد.

بیشتر بخوانید:  بوم طراحی شاخص چیست؟

۶- فرضیات بنیادی
در نهایت، هر جعبه را بررسی کنید و ببینید آیا فرضیه‌هایی در آن وجود دارد که واقعاً به دیگران وابسته هستند (آن‌ها را بالا ببرید) یا بنیادی هستند (آن‌ها را پایین بیاورید). پس از حدود ۱۵ دقیقه، باید فقط چند مورد در پایین‌ترین جعبه باقی بماند. با تیم‌تان رای بگیرید که کدام یک را فکر می‌کنید بنیادی‌ترین است.

۷- توصیف  فرضیات پر ریسک
حالا که یک فرضیه خطرناک را شناسایی کرده‌اید، سعی کنید با تیم‌تان توصیف کنید که معنای آن چیست. چه زمانی فرضیه درست است؟ آیا به چیز دیگری بستگی دارد؟ چگونه می‌توانید آن را اسمارت (Specific, Measurable, Achievable, Relevant, Time-bound) کنید؟

۸- گام‌های بعدی
چک لیست

• یک فرضیه خطرناک را به وضوح شناسایی کردید.
  
• فرضیه های پر ریسک خود را توصیف کرده‌اید.
  

بیشتر بخوانید: بیانیه چشم انداز

نتیجه گیری:

بوم فرضیات پر ریسک ابزاری است که به شما کمک می‌کند تا فرضیات کلیدی در کسب‌وکار خود را شناسایی کرده و ریسک‌های مرتبط با آن‌ها را ارزیابی کنید. این ابزار به ویژه در مراحل اولیه توسعه یک محصول یا خدمت جدید بسیار مفید است، زیرا به شما اجازه می‌دهد تا قبل از سرمایه‌گذاری زیاد، نقاط ضعف و فرصت‌های بهبود را شناسایی کنید.
بوم فرضیات پر ریسک با شناسایی و اولویت‌بندی فرضیات پر ریسک، می‌توانید اقدامات لازم برای کاهش این ریسک‌ها را انجام دهید. این ابزار به شما کمک می‌کند تا تصمیمات آگاهانه‌تری در مورد توسعه محصول، بازاریابی و استراتژی‌های کسب‌وکار خود بگیرید. با آزمایش فرضیات و دریافت بازخورد سریع، می‌توانید به سرعت در مورد موفقیت یا شکست ایده‌های خود یاد بگیرید. از سوی دیگر با تمرکز بر فرضیات پر ریسک، می‌توانید منابع خود را به موثرترین شکل ممکن تخصیص دهید.

جهت ارتقاء سطح کیفی مقالات و تکمیل مباحث مربوط لطفا نظرات و دیدگاههای خود را در پایان این مقاله درج کنید، همچنین چند مقاله مرتبط با موضوع بوم فرضیات پر ریسک برای مخاطبان سایت شریف استراتژی به اشتراک گذاشته شده است. شما میتوانید با ارائه درخواست مشاوره از طریق ارسال فرم، مشاوره رایگان در خصوص کسب و کار خود دریافت نمایید. پس از ارسال درخواست، کارشناسان شریف استراتژی در اسرع وقت با شما تماس خواهند گرفت.