تحلیل مسئله چیست؟ (مینتو)

در مقاله زیر قصد داریم تحلیل مسئله نوشته مینتو را بررسی کنیم. ابتدای امر مقدمه ای از ابزار های تحلیل مسئله خواهیم داشت. سپس نحوه استفاده و بکارگیری تحلیل مسئله در کسب وکارها را شرح میدهیم. پس از مطالعه مقاله شما میتوانید تعریف تحلیل مسئله از دیدگاه مینتو و کاربرد آن را در کسب وکارهای مختلف شرح دهید.

ابزار تحلیل مسئله چیست؟

استیون هاوکینگ گفت: “من معتقدم هیچ سوالی در مورد یک جهان فیزیکی وجود ندارد که علم نتواند به آنها پاسخ دهد.”
این امر ممکن است در کسب وکار کمتر صادق باشد، اما نباید ما را از پرسیدن سؤالات مهم و جستجوی پاسخ باز دارد. سوال کلیدی که در فرآیند توسعه استراتژی خود می خواهید به آن پاسخ دهید چیست؟ و برای پاسخ به آن، چه سؤالات دیگری نیاز به پاسخ دارند، به ویژه سؤالاتی که مربوط به برخی ریسک ها یا فرصت های هیجان انگیز هستند؟
این ریسک ها و فرصت‌ها ممکن است برای شرکت شما خارجی باشد – مانند رکود اقتصادی (یا برعکس، بهبود اقتصادی) یا یک شرکت جدید در بازار اروپای شرقی (یا خروج یک شرکت).
یا ممکن است در شرکت شما داخلی باشند – مانند از دست دادن یک مشتری کلیدی (یا به دست آوردن) یا یک رقیب که مدیر فروش شما را شکار می کند (یا بالعکس).
همه این مسائل باید در طراحی استراتژی تان در نظر گرفته شوند. موارد اصلی از نظر احتمال وقوع آنها و تأثیر آنها بر ارزش در صورت وقوع مورد ارزیابی قرار خواهند گرفت (به بخش ۹ مراجعه کنید).
اما شما باید موضوعات کلیدی را درست در شروع فرایند توسعه استراتژی روی میز قرار دهید تا مطمئن شوید که تحقیق و تحلیل مورد نیاز برای پاسخ به مهمترین سوالات انجام شده است. و این مسائل باید در یک چارچوب ساختاریافته پذیرفته شوند: تحلیل مسئله.

بیشتر بخوانید:شناسایی بخش های کلیدی

نحوه استفاده از تحلیل مسئله

هر گروه مشاوره استراتژی رویکرد داخلی خود را برای تجزیه و تحلیل مسائل دارد. گروه قبلی من، روش شناسی بسیار خوبی داشت که عمدتاً از کار تحلیل مسئله باربارا مینتو و اصل هرم او اقتباس شده بود.

شکل ۲.۱ اصل هرم: یک مثال

تجزیه و تحلیل مسئله او همیشه با چارچوب S-C-Q شروع می شود که در زیر برای اهداف توسعه استراتژی اقتباس شده است:
● وضعیت – وضعیت شرکت در یک پاراگراف چگونه است – در کدام بازارها قرار دارد، در حال حاضر و در گذشته نزدیک چقدر خوب عمل می کند؟
● عوارض – محدودیت های عمده در رشد بیشتر سود برای شرکت، دوباره در یک پاراگراف چیست؟
● سوال کلیدی – سوال کلیدی که این فرایند توسعه استراتژی باید به آن بپردازد چیست؟
هنگامی که یک سوال کلیدی را فرموله کردید، مجموعه ای از ۳، ۴، ۵ سوال تهیه می کنید که قبل از اینکه بتوانید به آن سوال کلیدی پاسخ دهید، نیاز به پاسخ دارند. سپس مجموعه ای از سؤالات سطح دوم را که باید قبل از اینکه بتوانید به هر یک از سؤالات سطح اول پاسخ دهید، تهیه کنید. و به همین ترتیب، در برخی موارد به سطح سوم یا چهارم نیز توسعه می یابد.
شما هرمی از سوالات را با این ویژگی ها ساخته اید:
● هر سؤال از یک ترتیب منطقی پیروی می کند، به عنوان مثال، بر اساس زمان، ساختار یا رتبه مرتب شده است.
● هر سؤال باید مستقل و با سؤالات دیگر همپوشانی نداشته باشد، اما در کنار هم جامع باشند (یعنی همه احتمالات را پوشش دهند).
● هر سوال فقط می تواند یک پاسخ بله یا خیر داشته باشد. سوالاتی که با “چرا” یا “چگونه” شروع می شوند، مجاز نیستند، اما سوالاتی مانند “آیا رشد تقاضای بازار از ۵ درصد در سال فراتر خواهد رفت؟” (در مقابل “نرخ رشد تقاضای بازار چقدر است؟”) – این شما را مجبور می کند که تا آخر هرم قاطع باشید.
● تعداد موضوعات فرعی در هر موضوعی نباید از هفت مورد تجاوز کند و بیش از یک موضوع را در بر بگیرد – در غیر این صورت هرم باید دوباره فرموله شود.
در اینجا یک مثال ساده آمده است – شکل ۲.۱ را ببینید.
توجه داشته باشید که تنها مجموعه‌ای از جعبه‌ها نشان داده شده‌اند که بیشتر شاخه‌ها به دلیل محدودیت فضا معلق مانده‌اند. در این تجزیه و تحلیل موضوع، از پایین به بالا، نتایج ممکن است این باشد که:
● رقبای خاور دور وارد بازار خواهند شد، اما اروپایی های شرقی وارد بازار نمی شوند.
● این امر رقابت را به شدت تشدید خواهد کرد.
● علیرغم تشدید رقابت به دلیل رشد سریع بازارها، حفظ مزیت رقابتی و ریسک های قابل مهار، می توانیم رشد سود اخیر را ۱۰ درصد در سال حفظ کنیم (جعبه های مربوطه نشان داده نشده است).
سوال کلیدی شما را مجبور می کند به آنچه می خواهید از فرآیند توسعه استراتژی به دست آورید فکر کنید. این تنها سوالی است که جواب بله یا خیر ندارد!
سوالات در تمام سطوح دیگر شما را ملزم می کند که به یک نتیجه قطعی برسید، بله یا خیر. ابزار قدرتمندی است.

بیشتر بخوانید:عوامل کلیدی موفقیت در سازمان، چگونه شناسایی می‌شوند؟

چه زمانی از تحلیل مسئله استفاده کنید

مقدماتی در فرایند توسعه استراتژی. این سه هدف اصلی را دنبال می کند:
● طوفان فکری – تیم شما تحریک می شود تا در مراحل اولیه در مورد بازارها، صنایع، مشتریان، رقبا، قیمت ها، روندها و غیره فکر کند.
● برجسته کردن شکاف های داده ها – ابزار باید مشخص کند که کجا به تحقیق و تجزیه و تحلیل بیشتر نیاز است.
● ساختار افکارتان – با ساختن یک هرم از سوالات، که باید با بله یا نه، اما نه سوالات زیاد، یا خیلی کم به آنها پاسخ داده شود، روی یک راه حل استراتژی همگرا خواهید شد، نه اینکه به مجموعه ای بدون ساختار از ایده ها و مشاهدات منحرف شوید. (مانند برخی ابزارهای دیگر – تحلیل موقعیت و تحلیل SWOT را در ادامه این بخش ببینید).

بیشتر بخوانید:استراتژی بازاریابی دهان به دهان چیست؟

چه زمانی باید مراقب بود

در تحلیل مسئله خیلی سختگیر نباشید. این یک تمرین اولیه و طوفان فکری است. همه مسائل شناسایی نمی شوند، برخی از آنها فقط بعداً آشکارتر می شوند. ممکن است برخی مسائل غیرواقعی باشند. در طول فرایند توسعه استراتژی، هر چند وقت یکبار به تجزیه و تحلیل بازگردید و سوالات را در هر سطح به صورت مناسب اضافه، حذف یا اصلاح کنید. اما ساختار هرمی را حفظ کنید.

جهت ارتقاء سطح کیفی مقالات و تکمیل مباحث مربوطه، لطفا نظرات و دیدگاههای خود را در پایان این مقاله درج کنید، همچنین چند مقاله مرتبط با موضوع تحلیل مسئله برای مخاطبان سایت شریف استراتژی به اشتراک گذاشته شده است.