مدیریت لجستیک چیست؟

در این مقاله به بررسی موضوع مدیریت لجستیک پرداخته ایم. در ابتدا ضمن ارائه تعریفی از مدیریت لجستیک، اهمیت آن را مورد بررسی قرار داده ایم. سپس ۷ وظیفه اصلی مدیریت لجستیک و مزایای آن را شرح داده ایم. در ادامه ارتباط و تفاوت مدیریت لجستیک و زنجیره تامین را توضیح داده و به تفصیل به ذکر انواع آن پرداخته ایم. در نهایت نیز نکاتی برای مدیریت موثر لجستیک و روش هایی برای مقابله با مخاطرات آن ذکر نموده ایم. می توان گفت با مطالعه این مقاله به فهم مناسبی در زمینه موضوع مدیریت لجستیک دست خواهید یافت. در آخر می توانید دیدگاه ها و نظرات خود را با دیگران به اشتراک بگذارید.

مقدمه ای بر مدیریت لجستیک

افزایش تقاضا برای تحویل آنلاین، چرخه‌های تحویل کوتاه‌تر، رقابت فزاینده، حاشیه سود کمتر و تضمین خدمات بهتر به مشتری، از جمله محرک‌های اصلی هستند که شرکت‌ها را در صنایع مختلف وادار می‌کنند مدیریت لجستیک را کارآمد نمایند. اگر دستیابی به مدیریت کارآمد لجستیک توسط فناوری‌های مدرن یا ابزارهای دیجیتال پشتیبانی نشود، شانس شکست چند برابر می‌شود. در هسته اصلی، فرآیند مدیریت لجستیک بخشی از مدیریت زنجیره تأمین است که جریان و ذخیره‌سازی کارآمد و مؤثر رو به جلو و معکوس کالاها، خدمات و اطلاعات مرتبط بین نقطه مبدا و نقطه مصرف را برنامه‌ریزی، اجرا و کنترل می‌کند و کالاها را از مواد اولیه تا تحویل محصولات نهایی برای برآورده کردن الزامات مشتری مدیریت می نماید. این جنبه حیاتی کسب‌وکار برای حفظ عملکرد روان، از پردازش سفارش تا توزیع فیزیکی محصولات، ضروری است. این حوزه‌ای است که نیازمند برنامه‌ریزی استراتژیک و تصمیمات مبتنی بر داده است. این امر تضمین می‌کند که سطح موجودی، هزینه‌های حمل‌ونقل و هزینه‌های نیروی کار همگی متعادل باشند تا تقاضای مشتری را بدون تحمل هزینه‌های غیرضروری برآورده کنند.

مدیریت لجستیک چیست؟

مدیریت لجستیک فرآیند برنامه‌ریزی، اجرا و کنترل جابجایی کالاها، خدمات و اطلاعات بین نقطه مبدا و نقطه مصرف است. این شامل ادغام فعالیت‌های مختلف، از جمله حمل‌ونقل، مدیریت موجودی، انبارداری، جابجایی مواد، بسته‌بندی و امنیت است. هدف مدیریت لجستیک این است که اطمینان حاصل شود کالاها به مکان مناسب، در زمان مناسب و در شرایط مناسب تحویل داده می‌شوند، در حالی که هزینه‌ها به حداقل می‌رسند و کارایی به حداکثر می‌رسد. این شامل بهینه‌سازی زنجیره تامین برای دستیابی به بهترین تعادل بین خدمات مشتری و صرفه‌جویی در هزینه است. مدیریت لجستیک نقش مهمی در عملیات تجاری، به ویژه در صنایعی مانند تولید، خرده‌فروشی و تجارت الکترونیک ایفا می‌کند، جایی که تحویل به موقع و کارآمد برای رضایت و حفظ مشتری حیاتی است. این به سازمان‌ها کمک می‌کند تا کارایی زنجیره تامین خود را بهبود بخشند، هزینه‌های حمل‌ونقل و انبارداری را کاهش دهند و رقابت کلی خود را افزایش دهند. یکی از مهم‌ترین مفاهیم در مدیریت لجستیک، مفهوم ۷R یا ۷ “حق” است. مؤسسه سی ای ال تی (CILT) ۷R را به شرح زیر تعریف می‌کند:

تهیه محصول مناسب، به مقدار مناسب، در وضعیت مناسب، در مکان مناسب، در زمان مناسب، برای مشتری مناسب، با قیمت مناسب.

وظایف مدیریت لجستیک شامل فعالیت‌ها و فرآیندهای گوناگونی است که برای موفقیت کسب‌وکارها در صنایع مختلف حیاتی هستند. درک چگونگی عملکرد این وظایف و اهمیت آنها برای هر شرکتی که قصد بهینه‌سازی زنجیره تأمین، کاهش هزینه‌ها و بهبود رضایت مشتری را دارد، ضروری است. از اطمینان از مدیریت دقیق موجودی گرفته تا پیمایش پیچیدگی‌های هزینه‌های حمل‌ونقل، جابجایی مواد و لجستیک ورودی، که شامل حمل‌ونقل، ذخیره‌سازی و دریافت کالا از تأمین‌کنندگان به واحدهای تولیدی است، مدیریت لجستیک یک رشته چندوجهی است که در صورت اجرای صحیح، می‌تواند مزیت رقابتی قابل توجهی را فراهم کند. با بررسی دقیق جزئیات این وظایف و استفاده از نرم‌افزار مدیریت موجودی و استراتژی زنجیره تأمین، کسب‌وکارها می‌توانند اثربخشی کلی تحویل خود و در نهایت، سود خود را افزایش دهند.

بیشتر بخوانید: برنامه ریزی استراتژیک چیست؟

 

لجستیک در کسب و کار به چه معناست؟

در کسب و کار، لجستیک به فرآیند برنامه‌ریزی، اجرا و کنترل جابجایی کالاها، خدمات و اطلاعات از نقطه مبدا تا نقطه مصرف اشاره دارد. این شامل مدیریت جریان مواد و همچنین هزینه‌های مرتبط، مانند حمل‌ونقل، انبارداری، مدیریت موجودی و جابجایی مواد است. لجستیک با تضمین اینکه محصولات به موقع و در شرایط مناسب به مشتریان تحویل داده می‌شوند، در عملیات تجاری نقش مهمی ایفا می‌کند، در حالی که هزینه‌ها را به حداقل می‌رساند و کارایی را به حداکثر می‌رساند. این برای کسب‌وکارهایی که به جابجایی کالاها متکی هستند، مانند تولیدکنندگان، توزیع کنندگان و خرده‌فروشان، ضروری است، زیرا به آنها کمک می‌کند تقاضای مشتری را برآورده کنند، زنجیره تامین خود را بهینه کنند و رقابتی باقی بمانند. مدیریت مؤثر لجستیک همچنین شامل هماهنگی و همکاری بین بخش‌های مختلف در یک کسب‌وکار، مانند تولید، بازاریابی و فروش، برای اطمینان از اینکه فرآیند لجستیک با استراتژی کلی کسب‌وکار هماهنگ است، می‌شود. به طور خلاصه، لجستیک یک جزء حیاتی از عملیات تجاری است که بر سود و موفقیت کلی سازمان تأثیر می‌گذارد.

تجربه لجستیک چیست؟

تجربه لجستیک به کیفیت و کارایی فرآیند تحویل یک محصول یا خدمات اشاره دارد. این شامل توانایی یک شرکت در تحویل محصول یا خدمات به مکان مورد نظر مشتری در بازه زمانی مورد انتظار است، در حالی که اطمینان حاصل می‌شود که محصول در شرایط خوبی و با حداقل اختلالات می‌رسد. تجربه لجستیک مثبت برای مشتری شامل جنبه‌های مختلفی مانند تحویل به موقع، پیگیری دقیق محموله‌ها، ارتباط مؤثر در مورد وضعیت تحویل و هرگونه مشکلی که ممکن است پیش بیاید و رسیدگی کارآمد به مرجوعی یا تعویض است. مشتریان تجربه لجستیک را ارزشمند می‌دانند زیرا بر رضایت آنها از تجربه کلی خرید و تصور آنها از قابلیت اطمینان و حرفه‌ای بودن شرکت تأثیر می‌گذارد. از سوی دیگر، یک تجربه لجستیکی منفی می‌تواند منجر به نارضایتی مشتری، نظرات منفی و از دست دادن کسب و کار شود. به عنوان مثال، تحویل‌های دیر، محصولات آسیب‌دیده یا ارتباط ضعیف در مورد وضعیت تحویل می‌تواند منجر به ناامیدی و ناراحتی شود و می‌تواند به شهرت شرکت آسیب برساند.

اهمیت مدیریت لجستیک چیست؟

پیچیدگی فزاینده‌ای که در جابجایی کالاها از نقطه مبدا تا نقطه مصرف وجود دارد، مدیریت لجستیک را با توجه به همگام شدن با نیازهای در حال تغییر مشتری، رقابت فزاینده و پویایی‌های در حال تکامل بازار، حیاتی کرده است. لجستیک کلید استفاده، برنامه‌ریزی، اجرا و کنترل جریان و ذخیره‌سازی کالاها و خدمات برای برآورده کردن الزامات مشتری است. مدیریت کارآمد لجستیک، دید واضحی از فعالیت‌های حمل‌ونقل درگیر در تضمین عملیات روان زنجیره تامین ارائه می‌دهد. با تجزیه و تحلیل داده‌های حمل‌ونقل، شرکت‌ها می‌توانند بهینه‌سازی مسیر بهتری را برای جلوگیری از اختلالات احتمالی و همچنین صرفه‌جویی در هزینه‌های عملیاتی و سوخت اجرا کنند. مدیریت لجستیک به شناسایی اقدامات صرفه‌جویی در هزینه و پایین نگه داشتن هزینه‌ها یاری می رساند و در نتیجه بهره‌وری بهتری را تضمین می‌کند. مهم‌ترین عنصر در لجستیک است و کلید دستیابی به رضایت مشتری است. مدیریت کارآمد لجستیک، اجرای استراتژی‌های قابل اعتمادی را که به ارائه خدمات برای پاسخگویی به تقاضای مشتری و افزایش حجم فروش کمک می‌کنند، امکان‌پذیر می‌سازد.

بیشتر بخوانید: مدیریت پروژه

هفت وظیفه ضروری لجستیک

هفت وظیفه اصلی مدیریت لجستیک، ستون فقرات هر عملیات لجستیکی موفق را تشکیل می‌دهند. این وظایف از کنترل موجودی تا مدیریت حمل‌ونقل را شامل می‌شوند و با استفاده از ابزارهای مدیریت لجستیک برای بهبود کارایی و اثربخشی، تضمین می‌کنند که زنجیره تأمین شرکت به خوبی اجرا می‌شود. صنایع مختلف از تجارت الکترونیک گرفته تا تولید، برای تحویل کارآمد محصولات به مشتریان نهایی، رعایت شرایط پرداخت و تحویل و حفظ مزیت رقابتی در بازار، به این وظایف اصلی لجستیک متکی هستند.

• لجستیک پردازش سفارش
  

پردازش سفارش یک وظیفه ضروری در لجستیک است که شامل دریافت، انجام و تأیید سفارشات مشتری می‌شود. این عنصر حیاتی است که مدیریت موجودی را با الزامات مشتری مرتبط می‌کند و به عنوان اولین قدم در تحویل فیزیکی کالا عمل می نماید. پردازش مؤثر سفارش می‌تواند به طور قابل توجهی تجربه مشتری را بهبود بخشد و منجر به افزایش رضایت و وفاداری شود. این امر ارتباط نزدیکی با سطح موجودی و ظرفیت تجدید موجودی دارد، زیرا موجودی کافی تضمین می‌کند که شرکت می‌تواند به تعهدات آینده خود در قبال مشتری عمل نماید.

• لجستیک حمل و نقل محصول و مواد
  

حمل و نقل محصولات و مواد بخش مهمی از خدمات لجستیکی است که شامل جابجایی، حفاظت و ذخیره‌سازی کالاها در سراسر زنجیره تأمین می‌شود. این وظیفه تضمین می‌کند که اقلام به صورت ایمن در داخل یک انبار یا بین مکان‌های مختلف حمل می‌شوند و در عین حال کیفیت محصول حفظ می‌شود. این امر با کنترل موجودی و مدیریت انبار مرتبط است و نقش مهمی در کارایی عملیات لجستیکی ایفا می‌کند. علاوه بر حفاظت و حمل ایمن کالا، لجستیک حمل و نقل محصول و مواد همچنین شامل انتخاب استراتژیک تجهیزات و روش‌های مقرون‌به‌صرفه است که کارایی نیروی کار را افزایش می‌دهد.

• مدیریت کنترل موجودی
  

مدیریت کنترل موجودی سنگ بنای وظایف مدیریت لجستیک است و تضمین می‌کند که سطح موجودی برای پاسخگویی به سفارشات مشتری کافی باشد، بدون اینکه منجر به مازاد موجودی شود که منابع شرکت را مسدود می نماید. کنترل منطقی موجودی نه تنها به کاهش هزینه‌ها کمک می‌کند، بلکه عامل مهمی در انجام سفارش نیز هست. فراتر از کاهش هزینه، مدیریت کنترل موجودی در استراتژی زنجیره تأمین مؤثر است و به سیستم‌های موجودی جاست این تایم (Just-in-time) که ضایعات را کاهش می‌دهند و پاسخگویی به تغییرات بازار را افزایش می‌دهند، کمک می‌کند. این رویکرد استراتژیک به موجودی، عملیات لجستیکی چابک‌تر و انعطاف‌پذیرتری را فراهم می‌کند که به ویژه در صنایعی با چرخه عمر سریع محصول یا صنایعی که به سطوح موجودی دقیق برای صحت سفارش مشتری نیاز دارند، مفید است.

• لجستیک ذخیره‌سازی و انبار
  

لجستیک ذخیره‌سازی و انبار شامل قرار دادن و سازماندهی استراتژیک کالاها در داخل یک مرکز است که برای بهینه‌سازی فضا و دسترسی ضروری است. این وظیفه لجستیکی تضمین می‌کند که محصولات به راحتی برای بسته‌بندی و ارسال در دسترس باشند و مستقیماً بر انجام سفارش و رضایت مشتری تأثیر می‌گذارد. لجستیک کارآمد انبار همچنین می‌تواند هزینه‌های نیروی کار را کاهش دهد و گردش موجودی را بهبود بخشد، بنابراین بخش مهمی از وظایف مدیریت لجستیک است. تأسیسات انبارداری به طور فزاینده‌ای پیچیده شده‌اند و فناوری‌هایی مانند سیستم‌های مدیریت انبار (WMS)، سیستم‌های ذخیره‌سازی و بازیابی خودکار (AS/RS) و نرم‌افزار مدیریت لجستیک را ادغام می‌کنند. این فناوری‌ها صحت موجودی را تضمین می‌کنند و با بهینه‌سازی عملیات انبار به اثربخشی کلی تحویل کمک می‌کنند.

• لجستیک مدیریت حمل و نقل و تحویل
  

جنبه مدیریت حمل و نقل از وظایف مدیریت لجستیک در هماهنگ کردن عملیات لجستیکی محوری است. این شامل تصمیمات مربوط به حالت‌های حمل‌ونقل، انتخاب مسیرها و مدیریت هزینه‌های حمل‌ونقل است. این فقط در مورد جابجایی کالا از نقطه A به نقطه B نیست. بلکه در مورد انجام این کار به صورت کارآمد، به موقع و در محدوده بودجه است. ادغام حمل‌ونقل با سایر وظایف لجستیکی، مانند کنترل موجودی و تأسیسات انبار، می‌تواند هزینه‌ها را کاهش دهد و در عین حال اثربخشی کلی تحویل را حفظ کند. لجستیک مدیریت حمل و نقل و تحویل همچنین شامل پیمایش یک شبکه حمل‌ونقل پیچیده است که شامل انطباق با مقررات و بهینه‌سازی هزینه‌های حمل‌ونقل است. با ظهور تجزیه و تحلیل داده‌های زنجیره تأمین و ابزارهای نظارت، شرکت‌ها اکنون می‌توانند محموله‌ها را در زمان واقعی پیگیری کنند و امکان هماهنگی و مدیریت حمل‌ونقل بهتری را فراهم نمایند.

• بسته‌بندی محصول
  

در مدیریت لجستیک، بسته‌بندی لجستیکی نقش اساسی در محافظت از محصولات در طول حمل‌ونقل و اطمینان از رسیدن آنها به مشتریان نهایی در شرایط عالی ایفا می‌کند. بسته‌بندی مناسب نیز در جنبه‌های جابجایی و ذخیره‌سازی مواد ضروری است، زیرا بر نحوه جابجایی، ذخیره‌سازی و چیدن محصولات تأثیر می‌گذارد. علاوه بر این، بسته‌بندی می‌تواند به گونه‌ای طراحی شود که با مقررات گمرکی مطابقت داشته باشد و از این طریق زنجیره تأمین را با جلوگیری از تأخیر و آسیب‌های احتمالی بیشتر ساده کند. بسته‌بندی محصول همچنین برای استراتژی برندسازی و بازاریابی حیاتی است و بر تجربه و رضایت مشتری تأثیر می‌گذارد. راه‌حل‌های بسته‌بندی نوآورانه که سازگار با محیط زیست و آسان برای استفاده هستند، می‌توانند با پرداختن به الزامات مشتری و جنبه‌های مختلف خواسته‌های مشتری، یک مزیت رقابتی ایجاد کنند.

• داده‌ها و نظارت بر زنجیره تأمین با نرم‌افزار

استفاده از نرم‌افزار مدیریت موجودی و ابزارهای تحلیل پیشرفته، یک تغییر بزرگ در عملیات زنجیره تأمین است. این فناوری‌ها بینش‌های ارزشمندی را در مورد عملیات لجستیکی ارائه می‌دهند و کسب‌وکارها را قادر می‌سازند تا تصمیمات مبتنی بر داده بگیرند. داده‌های بی‌درنگ از فرآیندهای لجستیکی می‌توانند سطوح موجودی را بهینه کنند، تقاضا را پیش‌بینی نمایند و ظرفیت تجدید موجودی را برنامه‌ریزی کنند که برای حفظ موجودی کافی و جلوگیری از کمبود موجودی حیاتی است. علاوه بر این، ادغام داده‌های زنجیره تأمین و نرم‌افزار مدیریت موجودی به زمینه‌هایی مانند مدیریت حمل‌ونقل و پیگیری سفارش مشتری گسترش می‌یابد و یک رویکرد مبتنی بر داده را برای مدیریت لجستیک ارائه می‌دهد.

• لجستیک خروجی

لجستیک خروجی به فرآیند انتقال محصولات نهایی از انبار یا مرکز توزیع به مشتریان اشاره دارد. این فرآیند شامل چندین مرحله کلیدی از جمله پردازش سفارش، برداشت و بسته‌بندی، حمل‌ونقل و تحویل است. لجستیک خروجی مؤثر برای اطمینان از تحویل به موقع و سالم محصولات به مشتریان حیاتی است. لجستیک خروجی شامل طیف وسیعی از فعالیت‌ها است، از جمله:

• پردازش سفارش: این شامل دریافت و پردازش سفارشات مشتری، از جمله تأیید موجود بودن موجودی و برنامه‌ریزی حمل‌ونقل است. پردازش کارآمد سفارش تضمین می‌کند که سفارشات مشتری به درستی انجام و به سرعت ارسال می‌شوند.
  
• برداشت و بسته‌بندی: این شامل انتخاب و بسته‌بندی محصولات برای حمل‌ونقل، از جمله برچسب‌گذاری و آماده‌سازی محموله‌ها برای حمل‌ونقل است. برداشت و بسته‌بندی مناسب برای جلوگیری از آسیب در طول حمل‌ونقل و اطمینان از رسیدن محصولات به مشتریان در شرایط عالی ضروری است.
  
• حمل‌ونقل: این شامل حمل محصولات از انبار یا مرکز توزیع به مشتری، از جمله انتخاب کارآمدترین و مقرون‌به‌صرفه‌ترین حالت حمل‌ونقل است. استراتژی‌های حمل‌ونقل مؤثر می‌تواند به طور قابل توجهی هزینه‌های حمل‌ونقل را کاهش دهد و زمان تحویل را بهبود بخشد.
  
• تحویل: این شامل تحویل محصولات به مشتری، از جمله پیگیری و نظارت بر محموله‌ها برای اطمینان از تحویل به موقع است. ابزارهای پیگیری و نظارت بی‌درنگ می‌توانند با ارائه به‌روزرسانی‌های دقیق تحویل، رضایت مشتری را افزایش دهند.
  

لجستیک خروجی یک جزء حیاتی از زنجیره تأمین است، زیرا مستقیماً بر رضایت و وفاداری مشتری تأثیر می‌گذارد. شرکت‌هایی که در لجستیک خروجی برتری دارند، قادر به ایجاد روابط قوی با مشتریان خود، بهبود رضایت مشتری و افزایش تکرار کسب‌وکار هستند. با بهینه‌سازی فرآیندهای لجستیک خروجی، کسب‌وکارها می‌توانند اطمینان حاصل کنند که محصولاتشان به صورت کارآمد و قابل اعتماد تحویل داده می‌شوند و به موفقیت کلی زنجیره تأمین کمک می‌کنند.

بیشتر بخوانید: تعریف استراتژی زنجیره تأمین چیست؟ انواع مدیریت زنجیره تأمین چگونه اجرا می شوند؟

 

 

مزایای مدیریت لجستیک

وظایف مدیریت لجستیک فقط مجموعه‌ای از وظایف مجزا نیستند. آنها عناصر درهم‌تنیده‌ای هستند که قلب هر عملیات لجستیکی را هدایت می نمایند. یک مدیر لجستیک بر حمل‌ونقل، انبارداری و توزیع کالاها نظارت می‌کند و ضمن مدیریت هزینه‌ها و عوامل لجستیکی مختلف مانند سطح موجودی و عملکرد تأمین‌کننده، تحویل به موقع را تضمین می نماید. اجرای عملی آنها می‌تواند به طور قابل توجهی توانایی شرکت را برای رقابت و موفقیت در بازار امروز تعیین کند.

• کارآیی اجرا
  

کارآیی اجرای وظایف مدیریت لجستیک در توانایی آنها برای ساده‌سازی عملیات و کاهش هزینه‌ها نهفته است. هنگامی که فرآیندهای لجستیکی به خوبی تنظیم می‌شوند، شرکت‌ها می‌توانند با به حداقل رساندن ضایعات، بهینه‌سازی فعالیت‌های پرهزینه و بهبود انجام سفارش، تأثیر قابل توجهی بر سود خود مشاهده کنند.

• تأمین مهارت زنجیره تأمین
  

تأمین مهارت زنجیره تأمین از طریق مدیریت ماهرانه لجستیک منجر به یک سیستم قوی می‌شود که قادر به تحمل چالش‌های مختلف است. مدیران زنجیره تأمین نقشی محوری در حفظ دید جهانی زنجیره تأمین ایفا می‌کنند که برای پیش‌بینی تغییرات تقاضا، کاهش ریسک‌ها و حفظ مزیت رقابتی بسیار مهم است. این امر تضمین می‌کند که هزینه‌های لجستیک کنترل می‌شوند، استراتژی زنجیره تأمین بی‌عیب و نقص اجرا می‌شود و خواسته‌های مشتری به طور مداوم برآورده می‌شوند و به یک سیستم لجستیکی قابل اعتماد کمک می‌کنند. تأمین مهارت زنجیره تأمین همچنین شامل استراتژی‌های مدیریت و کاهش ریسک است که در شرایط بی‌ثبات بازار امروز بسیار مهم هستند.

• مدیریت تحویل و رضایت مشتری
  

مدیران لجستیک از ابزارهای مدیریت پروژه برای سازماندهی و جابجایی کارآمد اقلام استفاده می‌کنند و مدیریت مؤثر لجستیک را تضمین می نمایند. با تضمین پردازش به موقع سفارش، مدیریت کارآمد حمل‌ونقل و کنترل دقیق موجودی، کسب‌وکارها می‌توانند به طور مؤثر الزامات مشتری را برآورده کنند، که سنگ بنای ایجاد اعتماد و وفاداری است.

• تولید کیفیت
  

کیفیت فرآیند لجستیک، محصول نهایی را که به دست مشتری می‌رسد، منعکس می‌کند. وظایف مدیریت لجستیک تضمین می نماید که از لجستیک ورودی تا خروجی، هر مرحله دقیقاً انجام می‌شود و منجر به نتایج باکیفیت بالا می‌شود که خواسته‌های مشتری را برآورده می‌کند و شهرت برند را تقویت می‌کند.

•  تجربه مشتری

مدیریت لجستیک به ارائه خدمات سریع و با کیفیت کمک می‌کند. یک استراتژی مدیریتی می‌تواند دائماً سعی در بهبود فرآیندهای حمل‌ونقل داشته باشد و هرگونه اختلالی را از بین ببرد، زیرا تأخیر در تحویل می‌تواند منجر به نارضایتی مشتری شود. ارائه خدمات بهتر به مشتری و یک فرآیند حمل بار روان می‌تواند ارزش بیشتری به تجربه مشتری اضافه نماید. بهبود تجربه مشتری می‌تواند منجر به شهرت بهتر برند یا شرکت شود و به ایجاد کسب‌وکار بیشتر کمک کند. از این رو، لجستیک به خوبی مدیریت شده به یک تجربه مثبت کلی مشتری یاری می رساند.

• بهینه‌سازی هزینه‌های عملیاتی

لجستیک زمانی به طور بهینه عمل می‌کند که شفافیت و دید کافی در عملیات وجود داشته باشد. یک طرح مدیریت لجستیک کارآمد می‌تواند داده‌های تاریخی را تجزیه و تحلیل نماید و بهینه‌سازی مسیر را برای افزایش کارایی و کاهش هزینه‌های سوخت ارائه دهد. مدیریت لجستیک می‌تواند استفاده از دارایی‌ها را بهینه کند، کارایی کسب‌وکار را بهبود بخشد و هزینه‌های عملیاتی را کاهش دهد.

• افزایش سودآوری

مدیریت لجستیک شرکت‌ها را قادر می‌سازد تا دید واضحی از عملیات خود داشته باشند، روابط با مشتری را بهبود بخشند و نیاز به حفظ موجودی اضافی را کاهش دهند. این امر به افزایش نرخ انجام سفارش کمک می‌کند و در نتیجه سودآوری شرکت را افزایش می‌دهد. با استفاده از سیستم‌های بهینه‌سازی مسیر، اجرای آخرین نوآوری‌های فناوری و با افزایش میزان استفاده از ظرفیت ناوگان، شرکت‌ها می‌توانند هزینه‌های عملیاتی را به حداقل برسانند و مدیریت هماهنگ زنجیره تامین را تضمین کنند.

• عملیات بین‌وجهی بهتر

عملیات بین‌وجهی شامل استفاده از دو یا چند حالت یا حامل برای حمل کالا از تامین کننده به مصرف کننده است. کانتینرهای استاندارد ویژه برای عملیات بین‌وجهی استفاده می‌شوند که خطرات جابجایی مستقیم کالاها را از بین می‌برد. عملیات بین‌وجهی بهتر به کاهش هزینه‌ها کمک می‌کند، دوستدار محیط زیست است و قابل اعتمادتر و ایمن‌تر است.

• بهره‌وری و کارایی بیشتر در تحویل

لجستیک بر بهینه‌سازی عملیات و بهبود کارایی بدون تأثیر بر حاشیه‌های سود تمرکز دارد. با کاهش اتلاف منابع، بهره‌وری تحویل بدون به خطر انداختن تحویل به موقع کالا تضمین می‌شود. مدیریت لجستیک می‌تواند استانداردهای کیفیت را رعایت کند، شکست‌ها، نقص‌ها و انحرافات را کاهش دهد تا اطمینان حاصل شود که بهره‌وری تحویل تحت تأثیر قرار نمی‌گیرد.

• برنامه‌ریزی هوشمندانه مسیر

کالاها باید به صورت کارآمد و بدون مشکل تحویل داده شوند و در عین حال قوانین ایمنی جاده و تحویل‌های زمان‌بندی شده رعایت شوند. برنامه‌ریزی هوشمندانه مسیر، انتخاب آسان بهترین مسیرها را امکان‌پذیر می‌نماید، به جلوگیری از ترافیک کمک می‌کند، نظارت بر وضعیت رانندگان و وسایل نقلیه را آسان می‌کند، کیلومترهای خالی را کاهش می‌دهد و تضمین می‌کند که کالاها سالم و به موقع به مشتریان می‌رسند. برنامه‌ریزی هوشمندانه مسیر، نرخ انجام خوب و رضایت مشتری را تضمین می‌کند.

بیشتر بخوانید: مدیریت زنجیره تامین چیست؟

 

تفاوت بین لجستیک و مدیریت زنجیره تامین چیست؟

لجستیک و مدیریت زنجیره تامین مفاهیم نزدیک به هم هستند، اما معانی و دامنه متفاوتی دارند. لجستیک به فرآیند برنامه‌ریزی، اجرا و کنترل جابجایی کالاها و خدمات از نقطه مبدا تا نقطه مصرف اشاره دارد. این شامل فعالیت‌هایی مانند حمل‌ونقل، انبارداری، مدیریت موجودی و پردازش سفارش است. لجستیک بر مدیریت کارآمد و مؤثر کالاهای فیزیکی متمرکز است و اطمینان حاصل می‌کند که آنها در مکان مناسب، در زمان مناسب و در شرایط مناسب تحویل داده می‌شوند. مدیریت زنجیره تامین، از سوی دیگر، یک مفهوم گسترده‌تر است که کل شبکه فعالیت‌های درگیر در تولید و تحویل کالاها و خدمات، از تأمین مواد اولیه تا تحویل نهایی به مشتری را در بر می‌گیرد. مدیریت زنجیره تامین شامل لجستیک به عنوان یکی از اجزای کلیدی خود است، اما شامل وظایف دیگری مانند تدارکات، برنامه‌ریزی تولید، پیش‌بینی تقاضا و مدیریت روابط با تامین کننده نیز می‌شود. مدیریت زنجیره تامین بر بهینه‌سازی کل شبکه فعالیت‌ها برای بهبود کارایی، کاهش هزینه‌ها و افزایش رضایت مشتری متمرکز است. به طور خلاصه، لجستیک زیرمجموعه‌ای از مدیریت زنجیره تامین است که به جابجایی فیزیکی کالاها و خدمات می‌پردازد، در حالی که مدیریت زنجیره تامین یک مفهوم گسترده‌تر است که شامل تمام فعالیت‌های درگیر در تولید و تحویل کالاها و خدمات به مشتریان می‌شود.

بیشتر بخوانید: برنامه وفاداری مشتری

 

نقش لجستیک در مدیریت زنجیره تامین چیست؟

لجستیک نقشی محوری در محیط زنجیره تامین مدرن ایفا می‌کند. با بهینه‌سازی برنامه‌ریزی مسیر، زمان‌بندی حمل‌ونقل، نیازهای ذخیره‌سازی، پیگیری موجودی و روش‌های حمل‌ونقل، اطمینان حاصل می‌کند که کالاها و محصولات به موقع و همیشه دریافت و تحویل می‌شوند. با ظهور فناوری، مانند سیستم‌های مدیریت انبار و سیستم‌های موقعیت‌یابی جهانی، ارائه‌دهندگان لجستیک به طور فزاینده‌ای کارآمد شده‌اند و امکان رضایت بیشتر مشتری را از طریق زمان تحویل سریع‌تر و بهبود دقت سفارش فراهم می‌کنند. اهمیت لجستیک را نمی‌توان هنگام بررسی بهینه‌سازی کل فرآیند زنجیره تامین دست کم گرفت. هرگونه تأخیر یا حادثه در این زمینه می‌تواند تأثیر آبشاری داشته باشد و منجر به خسارات مالی قابل توجهی شود.

عملکرد وظایف مدیریت لجستیک در مدیریت زنجیره تأمین

در حالی که وظایف مدیریت لجستیک (LMF) بخشی جدایی‌ناپذیر از مدیریت زنجیره تأمین (SCM) هستند، نقش‌های متمایزی دارند. LMF بر جریان کارآمد و ذخیره‌سازی کالاها در داخل زنجیره تأمین متمرکز است و با وظایف خاصی مانند حمل‌ونقل، ذخیره‌سازی و انجام سفارش سروکار دارد. SCM دامنه وسیع‌تری را شامل می‌شود، از جمله تأمین مواد، فرآیندهای تولید و استراتژی کلی برای به حداکثر رساندن ارزش مشتری. ادغام LMF در SCM تضمین می‌کند که کارایی عملیاتی حاصل شود و نتایج مؤثری مانند کاهش هزینه‌های لجستیک، بهبود اثربخشی تحویل و افزایش رضایت مشتری ارائه شود. زنجیره‌های تأمین قوی برای تضمین کارایی، صرفه‌جویی در هزینه و بهبود رضایت مشتری، به‌ویژه با توجه به چالش‌های ناشی از جهانی‌سازی و ظهور تجارت الکترونیک، بسیار مهم هستند.

بیشتر بخوانید: مشاوره زنجیره تامین

 

انواع مدیریت لجستیک

فرآیند مدیریت لجستیک با جمع‌آوری مواد اولیه شروع می‌شود و تا مرحله نهایی که کالاها به مقصد تحویل داده می‌شوند، ادامه می‌یابد. انواع مختلفی از لجستیک مرتبط با فرآیندهای مختلف زنجیره تامین وجود دارد. انواع اصلی مدیریت لجستیک به شرح زیر است:

• مدیریت تامین

مدیریت تامین شامل برنامه‌ریزی، تهیه و هماهنگ کردن موادی است که در مکان خاص و در زمان مشخص برای پشتیبانی از تولید مورد نیاز هستند. این لجستیک همچنین شامل هماهنگی برای ذخیره‌سازی و حمل‌ونقل مواد خواهد بود. همچنین به معنای ارزیابی سطح عرضه برای مطابقت با تقاضا به منظور اطمینان از جریان روان فرآیند است. مدیریت تامین باید به موقع انجام شود زیرا تاخیر می‌تواند منجر به اختلال در کل زنجیره تامین شود.

• توزیع و جابجایی مواد

این حرکت عموماً شامل جابجایی مواد یا محصولات ذخیره شده برای تولید یا توزیع بیشتر است. این نوع لجستیک شامل بارگیری، تخلیه، پیگیری و نگهداری موجودی مواد زیادی است. این نوع مدیریت، حرکت لوازم از یک انبار مرکزی به مکان‌های مختلف دیگر را کنترل می‌کند و شامل جابجایی شدید مواد است که در آن تحویل به موقع یک عامل مهم است.

• مدیریت محصول

مدیریت محصول در لجستیک شامل برنامه‌ریزی، مدیریت و کنترل مراحل مختلف تولید در یک شرکت است. این امر وظیفه هماهنگی مورد نیاز در فرآیند تولید یا مونتاژ، جابجایی بین کارخانه‌ها و انبارها، مدیریت فضاهای تولید و پایبندی به یک برنامه دقیق را بر عهده دارد. لجستیک تولید ابزاری برای دستیابی به کارایی سرمایه فراهم می‌کند.

• مدیریت خدمات مشتری

مدیریت خدمات مشتری به روش‌ها، استراتژی‌ها و فناوری‌هایی اشاره دارد که شرکت‌ها برای مدیریت و تجزیه و تحلیل تعاملات و داده‌های مشتری در طول چرخه عمر مشتری استفاده می‌کنند. مدیریت خوب خدمات مشتری در لجستیک به ارتباط عالی و تحویل به موقع و بدون آسیب بستگی دارد. این امر به بهبود روابط تجاری با مشتریان و کمک به حفظ مشتری کمک می‌کند.

• مدیریت مرجوعی

مدیریت مرجوعی که اغلب به عنوان لجستیک معکوس شناخته می‌شود، مدیریت اقلام مرجوعی به شرکت است. مدیریت مرجوعی شامل بازیابی مواد و لوازم از یک فرآیند تولید یا مونتاژ یا بازگشت محصولات آسیب دیده، ناخواسته و استفاده نشده از مشتری نهایی است. از طریق بازرسی و مرتب‌سازی مناسب محصولات مرجوعی، می‌توان با استفاده از اقلام مرجوعی آسیب ندیده/استفاده نشده برای پر کردن موجودی، خسارات را به میزان قابل توجهی کاهش داد.

بیشتر بخوانید: مشاوره لجستیک

 

نکاتی برای مدیریت مؤثر لجستیک

مدیریت کارآمد لجستیک، جریان روان ارتباطات و محصولات را تضمین می‌کند، روابط بهتر با مشتری ایجاد می‌نماید و نیاز به نگهداری موجودی اضافی را به حداقل می‌رساند. همچنین به کاهش خطاها، کاهش زمان تحویل و افزایش درآمد کمک می‌کند.

• تضمین کنترل بهتر فعالیت‌های سطح زمین

مدیریت لجستیک به اتصال همه منابع و ادغام با بخش‌های مختلف کمک می‌کند تا دیدی واضح‌تر و شفاف‌تر از عملیات ارائه دهد. دسترسی بی‌درنگ به اطلاعات در طول کل فرآیند تحویل می‌تواند فرآیند حمل‌ونقل را ساده‌تر کرده و کنترل بهتری را برای کاهش اختلالات تحویل تضمین نماید.

• نزدیک کردن موجودی به مشتریان

موقعیت موجودی نقش مهمی در تحقق جدول زمانی تحویل ایفا می‌کند. با انتظارات مشتریان برای خدمات تحویل سریع‌تر روز به روز، فاصله بین مشتری و محصول باید کاهش یابد. مدیریت لجستیک باید مکان‌های موجودی را پیدا کند، که می‌تواند سرعت جدول زمانی تحویل را افزایش دهد و هزینه‌های عملیاتی را به حداقل برساند.

• خودکارسازی عملیات اصلی لجستیک

خودکارسازی مقدار قابل توجهی در زمان و هزینه صرفه‌جویی می‌کند زیرا دخالت دستی، به ویژه در مورد وظایف تکراری، حذف می‌شود. خودکارسازی عملیات اصلی لجستیک مانند برنامه‌ریزی، تخصیص وظایف، مدیریت فهرست، برنامه‌ریزی مسیر و موارد دیگر می‌تواند خطاهای پرهزینه را کاهش دهد، خدمات مشتری را بهبود بخشد و سطوح بالایی از برتری عملیاتی را ایجاد نماید. خودکارسازی سرعت، دقت، کیفیت و کارایی را در اجرای عملیات تضمین می‌کند.

• پذیرش روش‌های مسیریابی پیشرفته

روش‌های مسیریابی پیشرفته به برنامه‌ریزی مسیرهای تحویل کمک می‌کنند که بسیار کارآمد و سازنده هستند. با در نظر گرفتن انبوهی از عوامل خارجی مانند آب و هوا، خیابان‌های یک‌طرفه، تناژ، کیلومترهای خالی، عوامل خطر و موارد دیگر، پلتفرم‌های برنامه‌ریزی مسیر مدرن می‌توانند به طور قابل توجهی هزینه‌های حمل‌ونقل و تأخیرها را کاهش دهند.

• مشتری محور کردن تحویل‌های آخرین مایل

مشتریان مدرن که از نیاز به رضایتمندی فوری هدایت می‌شوند، باید بدانند سفارشاتشان کجاست، چه زمانی ارسال شده است، دقیقاً چه زمانی تحویل داده می‌شود و چه کسی آن را تحویل می‌دهد. برندها باید مدل‌های تحویل سلف سرویس را در اختیار مشتریان قرار دهند که به آنها امکان انتخاب و در صورت لزوم، تغییر تاریخ، زمان و مکان تحویل را می‌دهد. از این رو، بسیار مهم است که عملیات لجستیک، به ویژه آخرین مایل، مشتری محور باشد.

• کاهش ردپای کربن

حمل‌ونقل یکی از بزرگترین دلایل افزایش انتشار کربن در سراسر جهان است. منابع را در مقیاس بزرگ مصرف می‌کنند و تا حد زیادی مسئول انتشار کربن در جهان هستند. با معرفی فناوری‌های مدرن، مانند بهینه‌سازی مسیر، خودکارسازی، یادگیری ماشین، مستندات دیجیتال و موارد دیگر، کسب‌وکارها می‌توانند ردپای کربن خود را به شدت کاهش دهند.

• محک زدن دقیق عملکرد ۳PL

شرکت‌های لجستیک شخص ثالث زمانی استفاده می‌شوند که یک کسب‌وکار می‌خواهد تمام یا بخشی از وظایف توزیع و انجام خود را برون‌سپاری کند. پذیرش یک نرم‌افزار لجستیک دیجیتال که ذینفعان لجستیک را قادر می‌سازد تا تصمیم‌گیری‌های مبتنی بر داده را انجام دهند، در مدیریت بی‌وقفه ارائه‌دهندگان لجستیک شخص ثالث بسیار مفید است. کسب‌وکارها می‌توانند به سرعت به شاخص های کلیدی عملکرد (KPI) ارائه‌دهنده ۳PL دسترسی داشته باشند و آن را با نیازهای تحویل خاص تطبیق دهند. مدیریت مؤثر لجستیک که قابلیت همکاری بین معماری IT داخلی با سیستم‌های ۳PL را تضمین می‌کند، مدیریت ۳PL را با بهبود دید ناوگان، ردیابی بی‌درنگ، تجربه‌های تحویل بهتر و افزایش رعایت انطباق، بیشتر افزایش می‌دهد.

• ایجاد استراتژی‌های مدیریت ریسک قوی

شرکت‌ها می‌توانند با برنامه‌ریزی استراتژیک که توسط ابزارهای لجستیک دیجیتال هدایت می‌شود، استحکام زنجیره‌های تأمین خود را افزایش داده و آنها را در برابر بحران‌ها محافظت کنند. فرآیندهای سخت و عدم شفافیت منجر به عدم چابکی و انعطاف‌پذیری لجستیک می‌شود. پذیرش ابزارهای دیجیتالی که می‌توانند دزدی، سرقت و آسیب را کاهش دهند، برای تضمین وفاداری مشتری و حاشیه‌های بهتر حیاتی است.

بیشتر بخوانید: تعریف مدیریت ریسک چیست؟ انواع مدیریت ریسک در شرکتهای مالی و بیمه ها چگونه انجام میشود؟

 

بهترین روش‌ها برای مقابله با اختلالات در مدیریت لجستیک

همه‌گیری، کسب‌وکارها را مجبور کرد تا برای همگام شدن با تقاضاهای در حال تغییر و ارائه اقلام ضروری به مشتریان، بیشتر به مدیریت لجستیک تکیه کنند. اگرچه نیروهای مختل‌کننده ممکن است زیست‌محیطی، ژئوپلیتیکی یا فناوری باشند، اما می‌توانند شبکه‌های لجستیکی را دچار بی‌نظمی نمایند. برای مقابله با اختلالات در مدیریت لجستیک، لازم است چند روش برتر برای افزایش مقیاس‌پذیری، حفظ تحویل و محدود کردن تأخیر در خدمات ایجاد شود. خوشبختانه، زنجیره تامین مدرن در میانه دیجیتالی شدن است و فناوری‌ها و ابزارهای جدید نوید افزایش کارایی و بهبود دقت را می‌دهند. در اینجا چند نکته وجود دارد که می‌تواند به پاسخگویی به اختلالات در مدیریت لجستیک کمک کند:

• برای چابکی و صرفه‌جویی در هزینه، از قابلیت‌های تأمین جمعی برای بهینه‌سازی ظرفیت کارکنان و وسیله نقلیه خود استفاده نماید. این به صرفه‌جویی در هزینه، پاسخگویی به افزایش تقاضا و بهینه‌سازی تحویل آخرین مایل کمک می‌کند.
• گزینه‌های تحویل و پرداخت بدون تماس را برای حفظ ایمنی و سلامت مشتریان و کارکنان خود اتخاذ کنید. انعطاف‌پذیری برای تطبیق با گزینه‌های پرداخت مختلف مانند پرداخت ضربه‌ای و کیف پول‌های دیجیتال نیز می‌تواند رضایت مشتری را افزایش دهد.
• یک طرح احتمالی در دسترس داشته باشید تا به مشکلات پیش‌بینی نشده پاسخ دهید. یک “تیم بحران” برای اطمینان از آمادگی در صورت بروز هرگونه وضعیت اضطراری لجستیکی ایجاد کنید.
• قابلیت‌های مسیریابی بی‌درنگ و پویا می‌تواند به حداکثر رساندن کارایی تحویل، تحویل اضطراری و مکان‌های تحویل متعدد در یک مسیر کمک کند.
• در نظر داشته باشید که روش‌های مقرون‌به‌صرفه و خدمات ارزش افزوده را برای مشتریان اجرا نمایید تا از کنترل قیمت‌ها اطمینان حاصل کنید و از افزایش قیمت غیرضروری جلوگیری نمایید.
• به سرمایه‌گذاری در فناوری‌های جدید مانند هوش مصنوعی و افزوده، تجزیه و تحلیل پیشرفته، خودکارسازی، رباتیک انبار و بسیاری موارد دیگر، برای بهبود مقیاس‌پذیری و مزیت رقابتی کسب‌وکارها ادامه دهید.

مدیریت لجستیک باید تکامل یابد و با آخرین نوآوری‌های فناوری سازگار شود تا انتظارات رو به افزایش مشتری، ایجاد سود و دستیابی به رشد را برآورده کند. شرکت‌ها باید بهترین روش‌های مدیریت لجستیک را برای بهبود عملکرد عملیاتی با تأکید بر هماهنگی فرآیند و اشتراک اطلاعات اجرا کنند.

بیشتر بخوانید: شاخص کلیدی عملکرد (KPI) چیست؟

 

نقش مدیریت لجستیک چیست؟

نقش مدیریت لجستیک، برنامه‌ریزی، اجرا و کنترل جابجایی کالاها، خدمات و اطلاعات بین نقطه مبدا و نقطه مصرف است، در حالی که زنجیره تامین بهینه می‌شود تا بهترین تعادل بین خدمات مشتری و صرفه‌جویی در هزینه حاصل شود.

خدمات مشتری چگونه با مدیریت لجستیک مرتبط است؟

خدمات مشتری به سطح پشتیبانی و کمکی که قبل، در طول و بعد از خرید به مشتریان ارائه می‌شود، اشاره دارد. این شامل رسیدگی به سوالات مشتری، حل شکایات و ارائه پشتیبانی پس از فروش است.

مدیریت لجستیک مؤثر برای ارائه خدمات خوب به مشتری ضروری است. مدیران لجستیک باید اطمینان حاصل کنند که محصولات در زمانی که مشتریان به آنها نیاز دارند در دسترس هستند و به موقع و در شرایط مناسب تحویل داده می‌شوند. این می‌تواند به بهبود رضایت و وفاداری مشتری و همچنین کاهش احتمال شکایات یا مرجوعی مشتری کمک کند.

 

 

نتیجه گیری:

مدیریت لجستیک یک فرآیند عملیاتی مهم تجاری است که شامل هماهنگی، جابجایی و ذخیره‌سازی کالاها از طریق استفاده کارآمد از منابع است. این شامل فعالیت‌هایی مانند تأمین، برنامه‌ریزی، پیگیری، انبارداری، حمل‌ونقل، کنترل موجودی و خدمات مشتری است. چهار وظیفه اصلی لجستیک عبارتند از مدیریت موجودی، مدیریت حمل‌ونقل، پردازش سفارش و مدیریت انبار. شش حوزه کلیدی عبارتند از حمل‌ونقل، انبارداری، مدیریت موجودی، جابجایی مواد، انجام سفارش و طراحی شبکه لجستیک. هفت وظیفه لجستیک شامل پردازش سفارش، انبارداری، مدیریت موجودی, حمل‌ونقل، جابجایی مواد، بسته‌بندی و خدمات مشتری است.
 وظایف مدیریت لجستیک حلقه‌های زنجیره در دستگاه مدیریت زنجیره تأمین هستند که هر کدام نقش حیاتی در تضمین تحویل به موقع و مقرون‌به‌صرفه محصولات ایفا می‌کنند. آنها برای برآوردن خواسته‌های مشتری و حفظ کارایی زنجیره تأمین شرکت ضروری هستند. با بهینه‌سازی این وظایف لجستیکی، کسب‌وکارها می‌توانند به هزینه‌های کمتر، بهبود اثربخشی تحویل و بهبود تجربه مشتری دست یابند که برای مزیت رقابتی و پایداری در بازار بسیار مهم است.

 

جهت ارتقاء سطح کیفی مقالات و تکمیل مباحث مربوط لطفا نظرات و دیدگاههای خود را در پایان این مقاله درج کنید، همچنین چند مقاله مرتبط با موضوع مدیریت لجستیک برای مخاطبان سایت شریف استراتژی به اشتراک گذاشته شده است. شما میتوانید با ارائه درخواست مشاوره از طریق ارسال فرم، مشاوره رایگان در خصوص کسب و کار خود دریافت نمایید. پس از ارسال درخواست، کارشناسان شریف استراتژی در اسرع وقت با شما تماس خواهند گرفت.